Uffiċjali tal-gvern Tajlandiż jippretendu li ma kinux konxji mill-problema tar-“refuġjati Rohingya” li spiċċaw fit-Tajlandja permezz tat-traffikar tal-bnedmin. Madankollu, il-gvern irid jirrikonoxxi l-problema u juża approċċ komprensiv biex isolvi din il-kwistjoni kkumplikata u traġika.
Għalkemm l-oriġini oriġinali tar-Rohingya għadhom diskussi, dan il-grupp etniku ilu jgħix fil-majjistral tal-Myanmar, l-aktar fl-Istat ta’ Rakhine, minn żminijiet antiki ħafna. Il-Mjanmar jirrifjuta li jirrikonoxxihom bħala ċittadini u jsejħilhom migranti illegali mill-Bangladexx.
Aktar minn 1,5 – 2 miljun Rohingya kienu sfurzati jħallu djarhom fil-Myanmar wara l-indipendenza fl-1948, prinċipalment minħabba differenzi fir-razza u r-reliġjon, skont l-Organizzazzjoni Nazzjonali Arakan Rohingya, grupp ta’ attivisti li jiddefendu d-drittijiet.
Żewġ miljuni Rohingya għadhom jgħixu fil-Myanmar, filwaqt li mijiet ta’ eluf jimirħu mal-fruntiera bejn il-Myanmar u l-Bangladesh. Eżodu kbir tar-Rohingya seħħ darbtejn mill-indipendenza tal-Myanmar. Darba fl-1978 meta r-reġim militari ta’ Ne Win de Naga Min (Dragon King) ippersegwitat lill-‘migranti illegali’ u kmieni fl-1990, wara repressjoni militari fuq il-moviment tad-demokrazija.
Il-mewġa attwali ta’ refuġjati Rohingya bdiet, mingħajr aħbarijiet, aktar minn għaxar snin ilu meta fittxew ħajja aħjar fix-Xlokk tal-Asja. Il-Malasja ħafna drabi hija d-destinazzjoni finali, iżda t-Tajlandja hija ċ-ċentru reġjonali għar-refuġjati minħabba kontroll dgħajjef tal-fruntieri u uffiċjali korrotti.
Il-fluss ta' refuġjati kien fl-aħbarijiet fil-bidu tal-2009 meta xi wħud minnhom ġew ittrattati b'mod brutali mill-awtoritajiet Tajlandiżi (il-vapuri tagħhom kienu rrappurtati rmunkati lura lejn il-baħar). Il-problemi fl-Istat ta’ Rakhine marru għall-agħar tliet snin wara, meta r-Rohingyas Musulmani ħabtu mar-residenti predominantement Buddisti ta’ Rakhine. Il-vjolenza ċċaqlaq aktar minn 100.000 persuna, li eventwalment spiċċaw f’kampijiet tar-refuġjati.
Biż-żieda tan-netwerks tal-kuntrabandu, huwa stmat li aktar minn 100.000 Rohingyas irnexxielhom joqgħodu fix-Xlokk tal-Asja. Skont rapport tan-Nazzjonijiet Uniti, huma ġeneralment kellhom iħallsu bejn US$90 (Bt3.000) u $370 (Bt12.500) biex jitilgħu fuq dgħajsa tas-sajd, iżda ma tħallewx iħallu l-vapur sakemm ma jitħallasx ammont addizzjonali ta’ $2.000.
Huma ġew imutu u msawta biex jagħmlu pressjoni fuq il-familja biex tħallas il-‘fidwa’. Skont in-NU, dawk li ma kellhomx familja kellhom jaħdmu għal ħafna xhur biex il-kuntrabandisti tan-nies iħallsu d-dejn tagħhom. Xi wħud kienu sfurzati jaħdmu f'kundizzjonijiet inumani fuq bastimenti tat-tkarkir tas-sajd u rziezet. Oħrajn inżammu f’kampijiet fil-ġungla tan-Nofsinhar tat-Tajlandja, jistennew il-ħlas.
Huwa naive li wieħed jgħid li l-uffiċjali Tajlandiżi ma kienu jafu xejn dwar l-abbużi. Kieku l-uffiċjali ma aċċettawx tixħim, huma sempliċement jintbagħtu lura bħala barranin mhux mixtieqa. L-aktar minn 50 “traffikanti tal-bnedmin” li kontrihom il-pulizija Tajlandiża ħarġet mandati ta’ arrest jinkludu bosta uffiċjali lokali.
Minkejja r-riskji kollha, ir-refuġjati baqgħu ġejjin. Lejn l-aħħar tal-istaġun tax-xita f’Ottubru, Rohingyas u xi kultant il-Bengali bdew il-vjaġġ riskjuż tagħhom madwar il-Bajja ta’ Bengal lejn ix-Xlokk tal-Asja.
Madwar 25.000 persuna ħarbu b’dan il-mod fl-ewwel kwart ta’ din is-sena. Dak in-numru rdoppja meta mqabbel mal-ewwel kwarti tal-2013 u l-2014, skont rapport tan-NU mill-Kummissarju Għoli għar-Refuġjati (UNHCR). Aktar minn 300 refuġjat mietu fuq il-baħar fl-ewwel kwart ta’ din is-sena, u b’hekk in-numru totali ta’ mwiet minn Ottubru tas-sena l-oħra wassal għal 620, qal ir-rapport.
L-approċċ Tajlandiż li għaddej – immirat li jogħġob lill-Istati Uniti sabiex ittejjeb il-pożizzjoni tat-Tajlandja għar-rapport tat-“Traffikar ta' Persuni” (TIP) – mhux se jipprovdi soluzzjoni. Skont l-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Migrazzjoni, huwa stmat li mill-inqas 8.000 persuna dgħajsa għadhom għaddejjin fil-baħar fil-Bajja ta’ Bengal minħabba li l-kuntrabandisti jibżgħu jġibuhom l-art. Id-destin tagħhom mhux magħruf.
Sors: editorjali f’In-Nazzjon tas-6 ta’ Novembru, 2015
Qatt esperjenzajt xi ħaġa differenti mal-awtoritajiet f’S.E. Asja?
Politiċi u uffiċjali korrotti sal-mudullun u ftit residenti li jħarsu ż-żokra tan-nazzjonijiet hemmhekk... Meta l-Khmer kienu qed ibiċċru n-nies tagħhom stess, l-elite Tajlandiża ħasbu biss dwar il-kummerċ tagħhom f'injam iebes u ħaġar prezzjuż maqtugħ illegalment mill-Kambodja. Miljuni ta’ “barranin” mejta... allura xiex?
Kemm refuġjati Ċiniżi-Vjetnamiżi għerqu tul it-triq, madwar 20 sena ilu?
L-istess ilu jiġri s-snin issa: vapuri rickety jinġibdu lura bil-forza fil-baħar miftuħ taħt il-motto: għerqu hemm, biex il-katavri tiegħek ma jinħaslux fuq il-bajjiet tagħna...
Sfortunatament, b'dawn it-tipi kollha ta' problemi hemm soluzzjoni waħda biss: li jinstabu fil-pajjiż tal-oriġini tagħhom, f'dan il-każ it-tolleranza fil-Myanmar. Mhux bi protesti fjamma, imma... jekk ikun hemm bżonn bl-armi fjamma.
Fl-opinjoni tiegħi, l-ASEAN għandha tieħu l-inizjattiva biex tipperswadi lill-Burma biex tadotta attitudni differenti lejn ir-Rohingyas. Għax, fil-fehma tiegħi, dik hija l-qofol tal-problema għaliex dan il-grupp ta’ popolazzjoni, li ħafna drabi ilu jgħix il-Burma għal ġenerazzjonijiet, ftit għandu drittijiet u huwa regolarment mhedded minn gruppi Buddisti. Peress li m'hemm l-ebda gwerra, in-nies jistgħu fil-fatt jirritornaw lejn il-Burma jekk is-sitwazzjoni fil-Burma verament tinbidel u mbagħad kenn temporanju mill-aspett Buddista ma jkunx aktar jew inqas milli tagħmel att tajjeb.
Tajjeb ħafna li Thailandblog jagħti attenzjoni għal dan. F’dawn il-jiem lanqas ma għadda inosservat fil-midja Olandiża.
Problemi b’rata tal-kambju baxxa tal-baht/euro jew spejjeż li l-banek jitolbu għal trasferimenti ta’ flus/atms jiddewweb bħas-silġ fix-xemx meta tqabbel mat-tbatija ta’ dawn ir-refuġjati. Aħna l-Olandiżi sejrin daqshekk tajjeb fl-Olanda u fit-Tajlandja.
It-Tajlandja hija mħassba ħafna dwar il-problema tar-Rohingya. L-Indoneżja u l-Malasja, pajjiżi fejn in-nies Rohingya fil-fatt iridu jmorru bid-dgħajjes tagħhom, qed iwassluhom lura lejn il-baħar miftuħ. Il-Mjanmar mhux se jeħodhom lura. It-Tajlandja qed tagħmel l-istess issa, twaqqa’ ftit ikel, u tissuġġerixxi li trid tipprepara żewġ gżejjer diżabitati sabiex ikunu jistgħu jiġu stabbiliti kampijiet ta’ akkoljenza hemmhekk. Nemmen li t-Tajlandja hija bla dubju moralment obbligata li tagħmel dan, issa li deher evidenti li l-awtoritajiet Tajlandiżi kollha kienu konxji ta’ dak li kien għaddej mar-Rohingya għal żmien twil, ittolleraw u injoraw l-atroċitajiet fil-kampijiet tul il-fruntiera mal-Malasja. . Il-gvernijiet provinċjali u lokali għamlu ħafna flus minnha u pprovdew it-tagħmir. Ma nistax ma nbatix mill-fatt li kemm l-UE kif ukoll l-Istati Uniti qed iżommu għajnejhom mill-qrib fuq it-Tajlandja u, jekk meħtieġ, iċanfarha. It-Tajlandja qed twaħħal ħafna lilha nnifisha, li huwa preċiżament dak li qed tipprova tipprevjeni bħala nazzjon.
Biex issolvi l-problema, it-Tajlandja tirreferi għal konferenza li se ssir fl-aħħar ta’ dan ix-xahar ma’, fost oħrajn, pajjiżi ġirien, l-Awstralja u n-NU. L-aħħar 2 biss qablu li jidhru. Il-Mjanmar bħala attur ewlieni, il-Malasja u l-Indoneżja bħala klieb bitten: għadhom ma kkommettewx. L-Awstralja trid turi dak li jiswa. Il-politika tagħha dwar l-ażil u r-refuġjati hija wkoll kundannabbli, peress li twaqqa r-refuġjati fuq gżejjer qrib Papua Ginea Ġdida.
Mhi mistennija l-ebda soluzzjoni mill-Asean. Il-pajjiżi tal-ASEAN qablu li ma jindaħlux fil-problemi interni ta’ xulxin. Aħjar temmen li l-Mjanmar żgur qed jieħu vantaġġ minn din l-opportunità. Naraw jekk iċ-ċivilizzazzjoni tirbaħx fuq l-indifferenza. Hawn taħt hemm żewġ links għal artikoli ta' sfond:
http://www.bangkokpost.com/news/asia/561419/how-se-asia-created-its-own-humanitarian-crisis
http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/3976412/2015/04/23/Streng-strenger-en-dan-nog-het-Australische-asielbeleid.dhtml