Għeżież qarrejja,
De Chiang, of in ons begrip de meester, is een persoon waarvan zijn vakmanschap buiten kijf is. Maar in tegenstelling tot wat we in Nederland hadden meester, gezel, leerling, of nu vakopleidingen als bemetal, vapro etc, ligt dit in Thailand iets anders.
Wat een van mijn raffinaderij engineers in Thailand me eens vertelde “its just a guy with a pick up”. Zij had wat problemen met een als een razende rondhakkend water chiang die een goed deel van haar huis verpeste en helemaal geen chiang was, gewoon een vent met pick up, met wat aftands gereedschap en een air van heb ik jou daar.
Zelf, jaren geleden tijdens het bouwen van onze villa, ook allerlei problemen met sjacheraars die zich chiang noemde. Lekken van de potable water leiding in de muren, een van de riool pijpen in het huis (moedwillig?) verstopt, dak lek, kortsluiting, pooldeck dat scheurt en meer van dat. Dus, hoe kom je er achter dat een chiang echt meester in zijn vak is?
Toen de contractor voor ons huis niet op tijd opleverde, maar er wel te veel al betaald was hebben we hem er uit gegooid wat eigenlijk een verlies van ongeveer 300.000 baht was gezien niet geleverd werk maar wel betaald, heb ik het volgende gedaan.
Mijn vrouw vond een Chiang, geen middle man of commissie takers, chiang mai, painter, marmer zetter, kabinet bouwer etc. Ik heb bvb de deurzetter een van de 22 deuren proef laten zetten met de afspraak dat als hij goed hing all 21 overige deuren gehangen konden worden maar wel met deze deur als standaard. Elke deur die slechter hing, geen betaling. Soortgelijke aanpak bij andere chiang. En dit ging goed!!
Wat zijn jullie ervaringen met de “self proclaimed” Chiang?
Groet vriendelijke sodisfatti,
Marcus
Ambachtsman is in het Thais ช่าง ofwel châang, lange –aa- en dalende toon, en niet ‘chiang’. De meeste Thais weten welke vakman goed en welke niet zo goed is. Goede vaklieden kosten geld. Goede materialen zijn duur. Dat is de reden waarom Thais vaak kiezen voor een verre van perfecte maar goedkope oplossing. Dat geldt ook voor onderhoud.
Het grote probleem in TH heet: gezichtsverlies. En daarnaast: status
Het is niet netjes iemand te vertellen, dat hij een kneier, knaaier, knoeier of knuppel is, laat staat er geen draad van afweet, de boel belazerd heeft of zelfs maar een te mooie voorspiegeling van feiten heeft gegeven.
Hoe groter de auto, hoe groter de baas. Gewichtig rondrijden is daarom van statusbelang. Dat de bank al tig keren geprobeerd heeft de auto terug te krijgen omdat de lening niet wordt afbetaald, staat niet op de buitenkant van de auto. Kennis van zake, wat wij van “de patron / baas” gewend zijn, is in TH totaal niet vanzelfsprekend.
Met tuf, touw, plakband en ijzerdraad worden wonderen verricht, doch haalt het niet bij gewoon degelijk vakwerk wat we in NL / B / D gewend zijn, en als vanzelfsprekend ervaren.
En onderhoud… volgens mij weten de Thais niet eens, wat dat is. Men laat de boel liever verrotten ipv verven.
Dat goedkoop vaak duurkoop is, snapt niemand daar, totdat ze eindelijk eens een paar weken in NL/B/D hebben rondgelopen. Voor een project in TH ooit eens een stel techneuten enkele weken in de onderhoudswerkplaats in NL laten meedraaien: wat een verschil toen ze teruggingen: hadden de eigen improvisatiekunde gekoppeld aan de “Germaanse” precisie.
Veel kijken op onderhanden werk, veel kijken wat reeds enige tijd is afgeleverd, en er permanent naast blijven staan, is mijn antwoord.
Xorti tajba bit-tfittxija tiegħek.
Ik heb verschillende huizen laten bouwen in Chiang Mai en heb er versteld van gestaan hoe veelzijdig deze mensen zijn, ze kunnen alles funderen, metselen, timmeren, tegelzetten en ga zo maar door.
Ik heb totaal geen problemen gehad tijdens en na de bouw alles ging prima en nu nog – 9 jaar na de eerste bouw – heb ik geen problemen.
Je moet natuurlijk wel weten wie je inhuurt. Het gaat net zoals in Nederland zoek mensen met goede referenties mond tot mond reclame weet je nog.
In Nederland zijn er ook meer dan genoeg charlatans die zich klusjesman of wat dan ook noemen.
Inderdaad moeilijk te vinden vakmensen die aan gemiddelde normen voldoen. Zelf ben ik werkzaam in een autoschade bedrijf als strak-maker autospuiter. In Thailand uit nieuwsgierigheid overal gekeken waar dat mocht en kwam tot de conclusie dat er eigenlijk helemaal geen kennis is op dat gebied. Er werd me ook verteld dat dit vak door iedereen gedaan kan worden omdat het erg gemakkelijk is. Auto`s zien er ook niet uit natuurlijk maar daar wordt niet naar gekeken. Ben ook in de huizenbouw gaan kijken op verschillende plaatsen, bij tegel zetters metselaars noem maar op en zou niet weten als ik een huis wil laten bouwen in Thailand met wie ik in zee zou kunnen gaan. Je zal echt een vertrouwens persoon moeten hebben anders is de teleurstelling groot.
Hans V.
Er zijn in Thailand fantastische stielmannen, Veel buitenlanders gaan hier een huis bouwen en denken
Dat ze alles beter weten,doch weten niets van bouwen af, dat is het probleem..Schoenmaker blijft bij uw leest,zou ik zeggen
Ivm autos, ik heb een verzameling oldtimers,hier zijn echt geweldige koetswerk herstellers, kunnen
Vele in Nederland nog een punt je aan zuigen..In de grote garages hier in Chiangmai zijn heel goede
Plaatwerkers en spuiters.vele garages zijn moderner en beter uitgerust dan in Nederland.
Ik ben blij dat ik een goede aannemer heb gevonden, er waren soms wel wat uitdagingen maar die zijn overwonnen.
Ik heb vele moobaan bezocht en zelfs de duurste huizen, net gebouwd, vertoonde al scheuren.
Ik heb een huis laten bouwen in Wang Thong en ben erg tevreden, was dan ook zelf elke dag op de bouw aanwezig. Er kwamen om de paar weken wel andere werknemers maar het resultaat mag er zijn vind ik zelf
http://www.janpen.eu
rigward l-informatika
U krijgt waarvoor U betaald gaat ook in Thailand op. met als 2e opmerking dat de meeste goede stielmannen in en rondom de hoofdstad te vinden zijn, omdat daar de hoogste lonen betaald worden, en de kwalitteitseisen een pak hoger liggen.
En knoeiers lopen overal rond, ook in belgie en Nederland.
En wat betreft de vakbekwaamheid van koetswerkherstellers, die zij in Thailand van een heel hoog niveau, om van automechaniekers ,nog maar te zwijgen. Want wat men hier ziet aan omgebouwde en gerestaureerde voertuigen is onvoorstelbaar. In de parking van mijn High Rise staagt een kevertje met een motor van een Impressa ingebouwd en heeft men het volledig remsysteem omgebouwd naar schijremmen, die dat geweld aankunnen.
Moderatur: jekk jogħġbok tiġġeneralizzax.
En dan nog de middle man (die zich chiang noemt, maar door nette kleding, dure schoenen en gemanicuurde handjes aangeeft zelf nooit iets te doen). Had drie deuren die ik 18 jaar geleden niet van Teakhout had laten plaatsen, mai makah geloof ik. Maar de deuren van maid quarters, maid badkamer en van de filterroom gingen dus wel uit mekaar vallen. Dus 3 nieuwe deuren gekocht , van dik teak hout. De maid wist wel een timmerman om ze te hangen,. Van een gemazelde en gepekelde Amerikaan,, niet ver van mij vandaan, gehoort dat dit 300 baht per deur kost, zo iets. Daar komt dan een opgedofte figuur aan. Ik, “hoe lang gaat het duren”, Hij: een dag. Ik weer , toray kap en dat was dan 2100 baht voor de 3 deuren als het mee zat (het zit altijd tegen in Thailand wat dan meer kost) . Vlugge berekening, locale timmerman die dan dus 55.000 baht per maand verdient? Dan doe je het zelf toch, en weg was hij. De maid ook niet happy, commissie???? Mijn vrouw luid, kan je dat? Ik dan , mijn eer te na komende, ja hoor peultje van een cent (dat was duidelijk niet het geval na later bleek) . Bosh, Makita planer, circelzaag van Llidl en nog wat spul tevoorschijn gehaalt . Bijtels gescherpt, nieuwe sloten en scharnieren en het zelf gedaan. Het heeft wat zweetdruppeltjes gekost en 1.5 dagen :-). Dom natuurlijk want 1.5 dagen zweten voor wat je in minder danin een half uurtje in je vak verdient. Maar het kwam mijn eer te na. En wat een voldoening als je hoort dat de maid de “chiang” vertelt heeft dat deze farang het zelf kan en niet zo dom is 🙂
50 euro om 3 teakhout deuren in te hangen?
Minimaal 2 man een hele dag bezig?
Daar komen in Nederland die twee man nog geen half uur voor.
Dat is waarschijnlijk niet eens genoeg voor de voorrijkosten.
Niet Nederland er bij halen, we weten dat je daar geweldig bedrogen wordt als het om arbeid, voorrijden en meer verzonnen kosten gaat. Een van de redenen waarom ik in Thailand woon. Dit is Thailand waar mijn maid 8000 baht per maand verdient en er gelukkig mee is, Een timmerman maakt 10 tot 15k (als het een goede is) niet 55k. En twee man? Ik doe het alleen en ben geen timmerman.
Ben aan het bouwen in Cha Am, had voor de muuromheining een chaang gevonden, die mij eerst een aantal opgeleverde bouwsel liet zien en echt dit was zeer mooi afgewerkt. Bij de start van de muur vroeg ik hem of hij mijn waterpaslaser wou gebruiken, wat zeer handig was, maar hij zei dat hij over een waterpassercamera beschikte, zodat er geen “ngoo” ( slang) zou gebouwd worden.
Dat hij zijn uiterste best ging doen waren wij van overtuigd omdat hij dan de mogelijkheid zag het gebouw te mogen optrekken. Bij de start van de muur zagen wij al dat niet hij maar een onderaanemer voor hem zou werken…en daar hing het dus fout. Wij hebben met hem gepraat en hem op de fouten gewezen, maar in Thailand doen ze liever alles nadien door correcties te doen…ze zijn daar wel specialist in…alles corrigeren.
Uiteindelijk is de muur goed gekomen maar de keuze van de chaang voor het hoofdgebouw is wel een andere geworden.
Hij leeft op onze werf (letterlijk met zijn familie).Heeft geen auto, wij halen zelf alles aan en is van veel zaken “op thaise wijze” op de hoogte. Aangezien ik zeer goed op de hoogte ben van het bouwen van een woning, heb ik deze chaang en diens zoon al veel westerse technieken bijgeleerd. Als ik bij Thai Watsadu, de plaatselijke doe het zelver, om cement ga en ik kom er mee op de werf, springen ze om deze uit de wagen te halen. Natuulijk steun ik ook deze mensen, zo heb ik hem al een deftige waterpasser uit Belgie meegebracht, alsook een vouwmeter.
Gouden tip aan de bouwers… Blijf er zelf bij en laat meteen afbreken wat je fout vindt en houdt meter en waterpasser steeds in de buurt.
Er zijn enkele dingen die mij opvallen in de reacties hiervoor. Ik was zelf in mijn werkzame leven Meester Timmerman. Mijn vak nog geleerd bij een aannemer die graag jonge mensen opleidde. Het was de beste en meest sociale werkgever die ik heb meegemaakt. Vanaf mijn 25ste als zelfstandige gewerkt. Nu worden dat ZZP-ers genoemd. Maar wat zich tegenwoordig ZZP-er noemt is veelal een persoon die een gedegen opleiding heeft gemist en meer voor het geld gaan. Nu zullen vast mensen reageren dat niet alle ZZP-ers zo zijn en ik niet mag generaliseren. Dat is ongetwijfeld waar. Maar de werkelijk is ook dat veel mensen die een ZZP-er inhuren zelf van het vak weinig sjoegen hebben en niet kunnen beoordelen of de betreffende persoon zijn vak verstaat. Ik heb het hier over Nederland, niet over Thailand. Ik ben nu gepensioneerd en het laatste decennium vanwege heup-artrose afgekeurd.
Ik woon nu in Spanje en ga met mijn Thaise vrouw elke winter naar Thailand. Zowel in Spanje als in Thailand kijk ik geregeld hoe daar wordt gebouwd en gerenoveerd. In Spanje hebben ze prachtige natuurlijke materialen, maar er zijn maar weinig echte vakmensen die het kunnen verwerken. Mijn nieuwbouwhuis in Spanje (nu tien jaar oud) is slecht afgewerkt. In Nederland wordt gemetseld langs een draad om een muur recht te krijgen. In Spanje en in delen van Frankrijk kennen en kunnen ze dat niet en dat zijn toch goed ontwikkelde landen.
In Thailand heb ik nieuwbouwwoningen in de omgeving van Chiang Mai bekeken en mij viel direct op dat de woningen perfect waren afgewerkt. Bij navraag bleken de woningen gebouwd te zijn door bouwvakkers uit Myanmar, niet door Thaise. Ook in Cha-am heb ik een deugdelijk werk gezien. Bij een vriendin in Nonthaburi heb ik een badkamer zien renoveren. Prima gedaan.
Wat ik met deze voorbeelden wil aantonen is dat in elk land vakmensen en beunhazen zijn. Alles hangt af van hoeveel geld je wil uitgeven en wie je het werk laat aannemen. Daarbij zijn goede connectie onontbeerlijk.Dat zal zeker niet alleen in de bouw gelden.Ik sta dan ook achter de verhalen van Maarten en Ronny.
Onderaannemer is inderdaad het problem. Lees arme sukkel die het voor niet veel zal doen zodat de aannemer meer over houdt. Thai vinden 50% of meer , wat eigenlijk “finders fee of commissie ” is, heel normal. Het kan zelfs over twee of meer schijven lopen als hij een werker van een vriend er bij haalt of de maid zich er in wurmt. Pas ook op voor het inbouwen van problemen zodat je ze terug moet roepen (waarvoor flink betaalt moet worden) als je later problemen heb. Ik had bvb een water lek in de muur, de potable water leiding en het duurde een week met veel gehak om het te vinden. Wat bleek een bocht was een T stukje waarvan een kant met een prop en tape dicht gemaakt was. Na enige tijd ging dat lekken. Het lek was dus ver weg van waar water uit de muur kwam. Mijn villa heeft twee wings . Elke wing een sewage header met 6″ downcomers. Elke wing twee badkamers. De Pink badkamer WC liep slecht door en dat werd steeds erger. Er was geen doorkomen aan. Wat later bleek, een brok beton dat 90% van de doorsnede van de leiding verstopte. Hij zou er wel naar gaan zoeken maar kon wel een week duren. Zelf uitgewerkt waar het zou moeten zitten en was op een halve meter van de beton prop. Alle pijpen in de muur dus een locale man (die toch niets te doen had) een gat laten maken , pijp doorzagen, prop er uit, pijp weer lijmen met een sok en gat in muur dichten. Was een halve dag werk. Ik maakte de vergissing te zeggen “wat krijg je van me” nooit maar dan ook nooit dit zeggen in Thailand. 4000 baht??? hmmmm,…. dat is 8000 per dag 200.000 per maand? De docter hier maakt maar 50k per maand. Ben jij 4 x beter dan een docter die tot zijn 26e getudeert heeft??? Dit verwarde hem en ik heb hem met 1000 baht voor een halve dag werk, wat overbetalen is, laten gaan. Toen hij weg ging zijn hij tegen mijn vrouw in het Thai, smart cookie, die kan je niet makkelijk te grazen nemen.