Het koekje van eigen deeg. Connecties hebben niet het eeuwige leven en iemand met meer centen kan meer smeergeld betalen. Een verhaal uit 1974.

Voor de test zocht ik alle leerboeken bij elkaar en stampte alles in mijn hoofd. Vooral het vak Ambtenaarschap mocht ik niet onderschatten. Uit angst dat dit niet voldoende zou zijn nam ik bijles. Want de functie waarvoor ik solliciteerde was een beste, met promotiekansen. 

Mijn vriend Prajut, ook in voor die functie, gedroeg zich anders. Hij hield zich niet met leren bezig. ‘Voor de test hoef je niet te leren’ vertelde hij. ‘Hoe kun je voor dat examen slagen als je er niet voor leert?’ zei ik twijfelend. ‘Natuurlijk kan dat, waarom niet?’ lachte hij. ‘Maar hoe dan?’ 

‘Als ik mijn connecties aan het werk zet. De achterdeur!  Kennis is niet zo belangrijk als het hebben van connecties. Je kunt je kapot leren maar je komt niet door de test heen.’  ‘Ik heb geen connecties. Hoe kan ik dan zoiets ritselen?’ ‘Zal ik het voor je doen?’ vroeg hij. ‘Nee dank je. Als ik die baan krijg dan doe ik dat op eigen kracht. Wil tegen niemand dankjewel moeten zeggen.’ Ik vertelde hem eerlijk mijn mening.

‘Je bent te netjes. Bij dit soort dingen mag je niet netjes zijn. Wie zich niet aan de verkeersregels houdt schiet lekker op. Een verstandig man moet slim zijn.’ ‘Nee, dat geloof ik niet’ sprak ik hem tegen. Maar Prajut keek me beledigd aan. ‘Als je me niet gelooft en niet via een achterdeurtje binnen wil, OK dan! Je zult het zien. Maar wees dan niet boos op mij!’

Inderdaad, zo ging het. Gestraald! Maar Prajut had het gehaald en ik was bedroefd toen ik dat hoorde. Maar mettertijd nam mijn teleurstelling af en geloofde ik dat het wel goed was dat ik zakte. Want ik was er niet zeker van of ik het met mijn instelling in kringen vol connecties zou hebben uitgehouden.

Mijn tweede poging. Connecties?

Later probeerde ik opnieuw het toelatingsexamen af te leggen en deze keer voor een andere functie. Jawel! Ik kwam er doorheen en was trots op mijn prestatie. Maar die trots verdween toen ik hoorde dat dit resultaat niet mijn verdienste was! Het was Prajut! Hij had stiekem iemand omgekocht. De vlegel!

Prajut en ik lijken niet op elkaar. Ondanks dat kunnen wij goed met elkaar omgaan. Waarschijnlijk omdat we als kind al speelkameraadjes waren. Op deze wijze bekeek Prajut iedere ambtenarenfunctie. Hij had nog geen twee jaar gewerkt en toen zei hij: ‘Ik ga iets ritselen opdat ze me naar de provincie overplaatsen.’ ‘Wat is daar zo goed aan?’ vroeg ik hem. 

‘Dat weet ik ook niet. Maar in de provincie kan ik eerder chef worden. In Bangkok blijf je een ondergeschikte; daar zijn teveel opgeleide mensen. Alleen al aan ambtenaren 1e en 2e klasse is het overvol.’ ‘Dus jij wilt de roedel leiden.’ vroeg ik. ‘Ja, leider is beter dan een pispaaltje blijven.’

Niet lang daarna werd Prajut overgeplaatst naar de provincie. Kwam hij naar Bangkok dan bleef hij bij mij slapen. ‘Wat brengt je naar hier?’ vroeg ik hem. ‘Een overplaatsingsplan ritselen!’ ‘Is er iets mis daar dan?’ vroeg ik. ‘Nee, eigenlijk is alles in orde maar het wemelt er van terroristen!’  ‘Ben je daar bang voor dan?’

‘Natuurlijk! Die guerrillastrijders schieten mensen neer of ’t niks is en ze haten ambtenaren. Een paar dagen terug sneuvelden een wijkbestuurder en een politieagent.’

‘Maar, sterven onder diensttijd is best wel chic, toch? Daar staat wat tegenover: geld, onderscheidingen en de eer als verdediger van het vaderland. Je krijgt van alles en je verliest alleen maar je leven. Nou, dan zul je daar toch wel tevreden mee zijn?’ zei ik plagerig en lachend. Prajut lachte ook: ‘Ik ben bang om dood te gaan. Een mens als ik heeft daar zijn leven niet voor over. Ga het dus zo regelen dat ze me naar elders overplaatsen.’ ‘Waar wil je dan graag naar toe?’ ‘Ergens waar minder gevaar is. Alleen niet meer naar een plek zoals nu waar je niet weet of je morgen nog leeft.’

Twee maanden later had Prajut het voor elkaar een overplaatsing te krijgen. Hij werkte er een jaar en kwam terug naar Bangkok. ‘Kom je weer een overplaatsing regelen?’ Ik had hem door. ‘Is de stad daar niet goed?’ ‘Ze is te klein. In zo’n gehucht zit je de hele dag aan je bureau en hebt niks te doen.’

‘Geen werk, geen problemen! Heerlijk toch?’ ‘Nee; voor een ambtenaar betekent dat minder verdienen als het niet druk is. Je wordt zo arm als een kerkrat.’ ‘Jij bent een onmogelijk en onverzadigbaar mens. Waarom heb je dit niet met beleid gepland?’ verwijt ik hem. ‘Natuurlijk. Maar je weet, verstand komt met de jaren.’

‘Voor welke stad wil je nu moeite doen?’ ‘Deze keer wil ik proberen naar het zuiden te gaan.’ En zoals altijd heeft Prajut het weer geflikt met zijn connecties. Hij werd overgeplaatst naar een grote stad in het zuiden. Maar ineens komt hij weer naar Bangkok.

Het is ook nooit goed….

‘En, gaat het je daar nu wel goed?’ vroeg ik hem. ‘Ga toch weg….!’ Hij schudt het hoofd. ‘Hoezo dan? Het is een grote stad. Je hebt daar goeie bronnen van inkomsten, toch?’ ‘Klopt, je verdient goed. Maar de uitgaven zijn navenant hoger.’ ‘Dan geef je toch minder uit?’ ‘Alleen voor mijn gezin zijn die uitgaven niet zo hoog. Maar het zijn juist de kosten voor officiële ontvangsten.’

‘Wie moet je dan wel ontvangen daar?’ ‘Mijn superieuren, dan weer vrienden. Die stad is een toeristenplaats. Met zee, bergen, watervallen, golfbaan. Én het ligt niet zo ver van Penang af. Nu komt voortdurend de een na de ander voorbij en die wil dat ik ze naar Penang begeleid. Dat kost me iedere keer een hoop geld.

‘Veel hogergeplaatsten zijn echt onmogelijke lui! Ze komen niet alleen  zelf, nee, ze sturen ook anderen en geven hun kaartje mee als referentie. Ja, ik word echt uitgebuit. En in mijn positie is het niet mogelijk afstand te nemen. Vriendschappen moet je warm houden om relaties te hebben. Je graaft je eigen graf als je onwrikbaar bent.’ 

‘Nu heb ik mazzel dat mijn functie veel betekent voor kooplui. Ik behandel de Chinese kooplui. Ik kan ze bewegen om een auto uit te lenen of te regelen dat ze een gast trakteren.’ ‘Ben je niet bang voor de straffen? Jongen, als dat uitkomt!’

‘Tuurlijk heb ik angst. Maar de toestand dwingt me ertoe. En ik geloof stellig dat, als het er echt op aankomt, er zeker mensen zijn die mij helpen aangezien ik iedereen zo vriendelijk ontvangen heb. Ik heb het je al eens gezegd: om ambtenaar te zijn heb je connecties nodig en vriendentrouw.’ ‘Maar als jij zo vlotjes met iedereen overweg kunt waarom wil je dan overgeplaatst worden?’

‘Ik ben nu zo ver dat ik geen vrienden meer voor me hoef te winnen. Trouwe vrienden heb ik nu meer dan genoeg. Nu moet ik geld hebben om mijn levensonderhoud te verzekeren. Ik heb alles doorgerekend. Als ik op deze standplaats blijf zal ik alleen vrienden hebben maar geen geld. Daarom wil ik overplaatsing naar een andere stad. Die hoeft niet zo groot te zijn als deze. Als er maar niet zoveel toeristen zijn. Ik heb er genoeg van bezoekers te moeten ontvangen.’

‘Zo’n stad is niet gemakkelijk te vinden.’ ‘Helemaal niet! Ik weet er al een.’ Ik moet zeggen, Prajut is eerste klas als het gaat om connecties. Weer heeft hij op weergaloze wijze een overplaatsing kunnen regelen. Ik vroeg hem hoe. ‘Zeg eens eerlijk hoe krijg jij het voor elkaar dat je kunt worden geplaatst waar jij maar wil? Het lijkt me een makkie voor je.’

‘Wat is daar moeilijk aan? Mijn methode is heel eenvoudig. Ik ga naar de belangrijke mensen toe en vraag hun begrip. Soms moet ik door de knieën en plat op de grond en smeken.’ ‘Ga jij je plat op de grond werpen?’ ‘Natuurlijk, want je wil iets van ze. Je moet alleen het juiste moment uitzoeken wanneer niemand meekijkt. Maar nu werkt deze methode ook niet meer.’

‘Waarom?’ vroeg ik hem. ‘De belangrijke mensen hebben dat door omdat veel mensen dit doen. Mensen kruipen aan hun voeten maar achter hun rug schelden ze ze uit. Dus ik moet een andere methode gebruiken.’ ‘En wat is dat?’ Nu wilde ik het ook wel eens weten. ‘Geld, man! Heb je geld dan doe je wat je wilt. En durf je dat niet zelf aan te bieden dan zijn er tussenpersonen die dat voor je regelen.’

‘Gaat het in jullie afdeling echt zo smerig?’ ‘Ja, en het is heel lang zo.’ ‘Mensen toch; dan moeten die van personeelszaken wel rijk zijn, nietwaar?’ ‘Duidelijk. Rijk en nog gemakkelijk ook. Want mensen die een overplaatsing willen betalen daar graag voor.’ ‘Wat is de prijs voor een overplaatsing?’ ‘Dat wisselt. Het hangt er van af hoe belangrijk de stad is waar je heen wilt.’

‘En is dat rendabel, dat bedrag?’ ‘Stommerik! Als het niet rendabel is waarom zou je je laten overplaatsen? Je moet natuurlijk wel vooraf uitrekenen of het lonend is.’ ‘Hoezo stommerik? Ik weet dat soort dingen gewoon niet’ verontschuldigde ik me. ‘Ik denk dat jij voor jouw overplaatsingen veel smeergeld hebt verkwist.’ ‘Valt mee, het is niet zo gek veel.’ 

De nieuwe post

De stad waarin Prajut nu werkt ligt niet ver van Bangkok. Een grote stad met verdienmogelijkheden. Het is er niet duur en er komen weinig bezoekers. Prajut kon er leuk sparen en zelfs in Bangkok een stukje grond van 200 m2 kopen in een nette wijk. Hij vertelde me: ‘Ik wil in Bangkok een huis bouwen voor mijn kinderen waar ze kunnen wonen als ze naar school moeten.’

Voor mij was duidelijk: zou Prajut nog in die stad blijven werken dan zou hij in Bangkok een huis bouwen. Maar … dat is vreemd, ik hoorde dat Prajut overgeplaatst zou worden. Ik vroeg hem ‘Waarom wil je nu alweer overgeplaatst worden? Je hebt hier toch alles op orde?’

Hij trok een zuur smoel. ‘Ik wil helemaal niet overgeplaatst worden. Maar een of andere vent heeft een overplaatsing geritseld en mijn baan gekregen….’

Bron: Kurzgeschichten aus Thailand. Vertaling en bewerking Erik Kuijpers. Het verhaal is ingekort.

Auteur Maitri Limpichat (1942, ไมตรี ลิมปิชาติ). Hij was een hoge ambtenaar in Bangkok op de afdeling watervoorziening en sinds 1970 publiceerde hij een honderdtal korte verhalen.

8 reacties op “‘Smeergeld, connecties en kruiwagens’ een kort verhaal van Maitri Limpichat ”

  1. Johnny BG zegt op

    Zonder connecties kom je nergens en met connecties zijn er kansen voor iedereen. Dat is in al die jaren niet veranderd en zo werkt dat in Thailand.
    ’s Lands wijsheid en daar moet je respect voor kunnen opbrengen. Het eigen volk is best in staat om hun eigen boontjes te doppen en daar hebben ze geen buitenlandse inmenging voor nodig.

    • Erik zegt op

      Johnny BG, en daar heb je helemaal gelijk in. Onze inmenging als witneuzen is daar helemaal niet voor nodig en zou alleen maar tot enorme weerstand leiden.

      Wij witneuzen zijn nimmer partij bij deze manier van zakken vullen! Wij mogen wel de schade betalen met onze dikke flappen uit de ATM.

      Toch houd ik van de manier waarop een Thaise schrijver dit aan de kaak stelt. Tussen de regels door en met een flinke portie kritiek op het systeem. Helaas, zou de schrijver alles vertellen dan kon zijn hoofd er wel eens afgaan. Niet voor niets zijn er veel gevlucht naar San Francisco.

    • Jacques zegt op

      Hier zo’n voorbeeld van hoe men de eigen boontjes dopt en is niet een ieder gegeven.
      Een goede kennis van mij in Nederland, met dubbele nationaliteit, is een paar jaar geleden in contact gekomen met een Thais dame en de liefde bloeide op. Het stel is inmiddels getrouwd in Nederland en Thailand en de Thaise dame besloot om bij haar man in Nederland te gaan verblijven. Heel begrijpelijk maar voor haar gegoede baan bij de gemeente gaf dit wel wat gedoe. Ondanks het ons kent ons verhaal dient voor een zelfde baangarantie, geldende voor een periode van vijf jaar, een slordige 500.000 baht neer te worden geteld. Dit heeft haar vader die niet onbemiddeld is en als afgezwaaide kolonel in het leger kunnen bekostigen. Ik zie het de marktkraam manager op de hoek niet even nadoen.

  2. Ger-Korat zegt op

    Wat bedoel je nou te zeggen, dat corruptie in welke vorm dat ook goed is omdat het veel voorkomt in Thailand en dit gebruikelijk is en wij daar geen commentaar op moeten geven als niet-Thais. Lees de laatste alinea even opnieuw. Een maatschappij en economie is niet gebaat bij corruptie want zoals je in Thailand ziet is de overgrote meerderheid slecht af en slechts een kleine groep profiteert, en dat vind jij prima begrijp ik uit je reactie.
    In bijgaande link lees je over de kosten/nadelen van corruptie :

    https://www.transparency.nl/wat-wij-doen/over-corruptie/#veelgesteldevragen

    En je kunt je afvragen waarom in de rijkere Aziatische landen, om in de regio te blijven, corruptie uit de boze is zoals in Singapore,Japan, Zuid Korea, Taiwan. Je kunt uit dit laatste concluderen dat de bevolking meer rijkdom, meer zeggenschap, meer persoonlijke ontwikkeling krijgt indien geen corruptie. Maar ja dat vind je voor Thailand allemaal niet nodig, nou met mijn verhaal toon ik aan dat buitenlandse inmenging , bijvoorbeelbeeld informatie over corruptie en vergelijking met andere landen, wel nodig is want indien je niet weet kun je ook niet verbeteren.

    Citaat over de gevolgen van corruptie van FIOD Nederland:

    Gevolgen van corruptie
    Corruptie kan grote gevolgen hebben en hoge kosten. Deze kosten kunnen zo hoog worden dat de groei van een land hierdoor wordt vertraagd. Andere gevolgen van corruptie zijn:

    De armoede in een land neemt toe ten gunste van enkele personen;
    Gevaarlijke (afgekeurde) producten kunnen makkelijker op de markt komen;
    De concurrentie tussen bedrijven wordt beïnvloed door het ongelijke speelveld;
    De economie wordt minder open en transparant;
    Bedrijven willen niet meer investeren in landen met veel corruptie;
    De politiek in een land wordt instabiel

    Het eigen Thaise volk is juist niet in staat om de eigen boontjes te doppen getuige de vele misstanden op welk terrein dan ook. Gevolg : armoede op economisch, financieel, politiek, maatschappelijk en sociaal niveau.

    • Johnny BG zegt op

      Lobbyen zoals ook in NL is voor mij ook een vorm van corruptie. Politieke oud gedienden die het publiek ooit moesten dienen deinzen er niet voor terug om daarna een baan te nemen bij organisaties die het grote geld en onrecht in stand wensen te houden. Zoals ik al zei zijn connecties altijd belangrijk.
      Blijkbaar valt de corruptie in Thailand wel mee gezien de buitenlandse investeringen en de welwillendheid van de toeristen die maar al te graag naar Thailand willen komen.
      Een groot gedeelte van het uitgaansleven in Thailand heeft te maken met corruptie dus een ieder die het veranderd willen zien kan maar beter weg blijven want zo’n systeem moet je niet willen steunen of in stand houden. Zo simpel is het soms ook wel weer.

      • Ger-Korat zegt op

        In elk land is er wel corruptie in welke vorm dan ook, maar dankzij de ranglijsten wordt er inzichtelijk gemaakt waar er meer of minder corruptie is. Wegkijken, wegblijven of juist niets zeggen zijn juist aansporing van overtreders om door te blijven gaan met corrupte praktijken. Ook in Nederland komen misstanden voor en een goed voorbeeld is wat jij noemt betreffende politieke oud-gedienden. Zelf stoor ik mij aan de burgemeestersbenoemingen waarmee men onderhands handjeklap doet in Nederland, een soort kwartetspel met banen. Of de ondersteuning die de overheid geeft aan het bedrijfsleven tot zelfs ondersteuning bij corruptie , terwijl de gewone burgers mogen omvallen zoals bij de 0 support door de ambassades voor Covid-vaccinaties in Thailand. Als ik denk aan de ambassade in Bangkok krijg ik steeds een naar gevoel want elke ondersteuning mag je flink voor betalen (o.a. paspoorten dubbel tarief) en ondersteuning voor praktische zaken is vrijwel geheel 0 voor de gewone burger maar voor het bedrijfsleven wordt alles uit de kast getrokken, zal ook wel te maken hebben met netwerken en elkaar banen toespelen en is vind ik ook een vorm van corruptie.

      • Jacques zegt op

        Beste Johnny ik ben het eens met u dat er vele voorbeelden zijn waar het in de politiek er vreemd aan toe is gegaan. Geld en aanzien blijven een grote aantrekkingskracht behouden en dan wordt het morele aspect van minder belang geacht. Verwerpelijk maar waar. Ik denk echter dat er niet valt af te leiden uit het feit dat buitenlanders investeren in Thailand, het wel mee valt met de corruptie. Volgens mij liggen er andere factoren en gevoelens aan ten grondslag dat men dit doet. Vele investeren in onroerend goed zijn vaak uit liefde voor een partner. Dan wil men nog wel eens wat over het hoofd, of door de vingers zien. Waar zouden we zijn zonder roze bril. Het grote geld heeft ook weer andere waarden en normen, die we ook inmiddels wel kennen. Dus zo zwart- wit zou ik het niet willen stellen. Wat het uitgaansleven betreft gelden ook weer de waarden en normen. Neem de prostitutie en de sekstoeristen. Het is een vraag en aanbod situatie die doorbroken moet worden voor daar verandering in komt. Uit de behoeftige mens zelf zal dit niet gauw komen, die heeft andere prioriteiten. Dat men nooit een bierbar moet beginnen, uitgaande van het perspectief van de integere mens, mag wel duidelijk zijn, want dat gaat zeker niet zonder corruptie invloeden en nog veel meer gedoe. Was het maar zo simpel. Alles heeft consequenties.

  3. Jacques zegt op

    In Nederland is het een vorm van vriendjespolitiek. Ons kent ons en soort zoekt soort. Het andere, het vreemde, is een ver van de bed show, waar menigeen niets mee op heeft. Zeker bij de baantjes waar het geld wordt verdeeld is dit waar te nemen. Afkeerwaardig, maar over de hele wereld zichtbaar. Dus ook in Thailand waar te nemen, maar dan nog eens in een veelvoud. Het is als een gezwel in de maatschappij dat heel veel gedoe oplevert. Overwegend zijn het de minder geschoolden en de armen die daar de dupe van worden. Op dit gebied kan men niet de andere kant op kijken. Zeker niet de politieke leiders die een grote verantwoordelijkheid zijn aangegaan door het ambt te gaan bekleden als volksvertegenwoordigers.
    Ik heb nog zo’n beeldje in huis van het horen, zien en zwijgen principe. Dit herinnert mij eraan vooral commentaar (opbouwende kritiek) te leveren als het niet goed gaat. Ger-Korat heeft het bij het juiste einde wat mij betreft. De meerderheid in Thailand is onvoldoende in staat om zichzelf te bedruipen, en de oorzaken hiervan zijn inmiddels wel bekend. Men hoeft alleen maar de ogen en oren open te houden alhier om te weten hoe de vork in de steel zit. Zeker dit volk waarbij heel veel aardige, vriendelijke mensen zijn, verdient beter, maar kan het niet alleen.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website