Wan Di Wan Mai Di: Een dode en een geest
Chris beschrijft met enige regelmaat zijn belevenissen in zijn Soi in Bangkok, soms goed, soms minder goed. Dit alles onder de titel Wan Di Wan Mai Di (WDWMD), oftewel Goede Tijden, Slechte Tijden (de favoriete serie van zijn moeder in Eindhoven).
Een week geleden, op maandagmiddag rond half vijf, draai ik op mijn fiets de soi in. De eerste dag van de werkweek zit er weer op. Ik zie nu dat het wat ongewoon druk is in de soi, vlak voor het condogebouw waar ik woon. En ik zie ook politie en mannen van een rescue team. Het zal toch niet zo zijn dat waarheid wordt wat ik al schreef: de politieman-gig is met zijn pistool verhaal komen halen bij zijn ex Ann en/of haar nieuwe gig? Nee. Ik zie Ann ook buiten staan dus die is ongedeerd.
Al snel helpt mijn vrouw die ook voor het pand staat uit de brand. In de condo, op de derde etage, is het levenloze lichaam van een bewoner aangetroffen: een Thaise man van 45 jaar, zittend voor de TV en waarschijnlijk al een aantal dagen dood. De andere bewoners hadden de werkster gewaarschuwd omdat het zo begon te stinken op de etage. De lucht kwam uit de condo van de man. De werkster had verschillende keren op de deur geklopt maar er werd niet opengedaan. Daarop opende zij zelf de kamer en trof de dode man aan. En vervolgens waarschuwde zij grandmother en de politie.
De man was een onopvallende verschijning en mijn vrouw vond hem er de laatste weken wel slecht uitzien. Zijn moeder en zus kwamen al in de vroege avond vanuit Minburi en vertelden dat hij inderdaad ziek was en leed aan zeer hoge bloeddruk. Maar zijn dood was toch wel een onaangename verrassing. Zijn zus had nog met hem gebeld op vrijdag omdat hij toen jarig was. Hij was druk en beloofde terug te bellen maar dat deed hij niet; en zijn zus kon geen contact meer met hem krijgen. Zijn zus vermoedde dat hij op zijn verjaardag was overleden. Maandagavond kwam er een monnik uit de naburige tempel en zat voor in een kleine ceremonie in de inmiddels schoongemaakte condo van de man. De familie zei dat ze het lichaam in een tempel in Minburi zouden laten cremeren.
Daarmee leek het verhaal van de dood van deze man voor de condobewoners ten einde. Maar dat was niet zo. Er gebeurden ineens merkwaardige dingen. Twee nachten hoorden bewoners – onafhankelijk van elkaar – een soort gehuil om ongeveer 3 uur. Onze soi hond Mong die normaal gesproken de hele nacht bij de nachtwaker ligt te slapen was onrustig en sloeg ook deze twee nachten aan. Hij voelde blijkbaar iets raars. En ook een groepje van circa 20 duiven, die al 5 jaar onafgebroken overnachten onder een afdak van het huis tegenover mijn condo, lieten zich twee nachten niet zien. Het gerucht van een rondspokende geest, de geest van de overleden man die terugwilde in zijn condo, was geboren. Voor een paar bewoners was dit aanleiding om onmiddellijk de huur op te zeggen en te verhuizen.
Mijn vrouw overlegde met grandmother. Mijn vrouw stuurde er op aan dat grandmother een kleine Boeddhistische ceremonie zou organiseren om de geest te kalmeren en hem te laten weten dat hij zijn oude woning moest laten rusten. Grandmother was niet onder de indruk en wilde daar niet aan. Het kostte waarschijnlijk weer geld en eigenlijk geloofde ze niet zo in die spookverhalen. Ze verwachtte ook niet dat nog meer bewoners hun huur zouden opzeggen.
Mijn vrouw die in geesten (zowel goede, neutrale als slechte) gelooft hield vol. Als grandmother het niet zou doen, zou ze het zelf regelen al was het alleen maar om de nerveuze en bange jongere bewoners (voor wie dit blijkbaar de eerste keer was dat zij in hun woonomgeving met een sterfgeval geconfronteerd werden) gerust te stellen. Grandmother ging door de bocht maar liet mijn vrouw alles regelen met de tempel en ook voor het eten. En zo vond er afgelopen vrijdag een ceremonie plaats waarbij er niet alleen werd gegeten door de monniken maar waarbij ook het gebouw en de betreffende condo met water werden besprenkeld, evenals de aanwezige bewoners. De geest zal niet meer terugkeren, is de vaste overtuiging.
Ik help het hopen.
In de statistiek wordt met significantie gewerkt. Iets is bijvoorbeeld significant als je met minstens 95% zekerheid kunt bewijzen dat het zo is. Die 95% is natuurlijk een willekeurig percentage maar wordt bijvoorbeeld voor een cosmetische claim voldoende geacht. Voor een bewijs dat een medicijn werkt moet je natuurlijk minder risico nemen en wordt vaak met een hoger (99) percentage gewerkt. Zo’n claim is dus moeilijker hard te maken dan een cosmetische claim.
Nu het geval van dat gehuil, die duiven en die onrustige hond kort na het overlijden. Daar is moeilijk statistiek op los te laten maar een ruwe schatting is wel te geven. Ik schat de kans dat het verklaard kan worden door toeval op minder dan 1% en dus is de zekerheid ruim 99%. Je zou dus zeggen dat het significant is. En dus “waar”: er was sprake van een geest.
Echter, er is nog een regel in de statistiek, namelijk dat als iets heel onwaarschijnlijk is – en het bestaan van geesten is niet in overeenstemming met de ons bekende natuurwetten en “dus” heel onwaarschijnlijk – is er een veel hoger percentage zekerheid nodig dan 99% om iets te bewijzen. Kortom, je verhaal is geen bewijs voor het bestaan van geesten. Maar het zet je natuurlijk wel aan het denken…. Mijn vrouw “ziet” ook wel eens iets wat ik niet zie. Ook overdag. Heeft zij een zintuig dat ik mis?
Heel veel Thaise mensen geloven in geesten die zowel kwade en minder goede bedoelingen hebben
Alles wat voor hen niet verklaarbaar is krijgt de stempel van kwade geesten
Ik als westerling heb er een ander kijk naar en wordt dus vaak bestempeld als ongelovige en dat kan dus voor mij ook eens slecht aflopen en ja dan komt er een verzoek of advies van naaste buren er een ceremonie voor te organiseren met monniken en eten en drinken voor de kwade geesten eindelijk te verjagen waar ik wel respect voor kan tonen maar koud nuchter blijft…..
Ook in Afrikaanse landen zijn mensen veel met geesten bezig of liever gezegd het niet kunnen verklaren van ongewone dingen en dan wordt er doorverwezen naar zo een dorpshoofd die in zijn achterkamer de geest zal oproepen en daarna met de mededeling komt dat het weer goed zal komen.
Ja …..maar alles heeft een prijskaartje natuurlijk want alleen de zon en regenwater is gratis…..
Succes
TonyM
Als je maar vroeg genoeg begint met de mensen te indoctrineren worden ze vanzelf bang voor geesten en spoken. Is gewoon onderdeel van het geheel om de (arme) mensen dom en bang te maken/houden.
Ook mijn Cambodiaanse vrouw gelooft in geesten, vooral die van overledenen, naast de bezieldheid van de natuur, zoals de meeste mensen in Thailand. Hoewel ik daar als Nederlander sceptisch tegen over sta, heb ik toch het grootste respect ontwikkeld voor haar inzicht en handelen in veel gevallen. Wij kunnen wat lacherig doen over “spoken”en “geesten” , en dat afdoen als middeleeuws bijgeloof, maar ik zie dat mijn vrouw door haar achtergrond een totaal andere werkelijkheid ervaart dan ik, een die veel meer fluide is , die heden en verleden veel meer met elkaar verbindt, en een innerlijke zielerust ervaart door haar rotsvaste geloof in wedergeboorte en de uiteindelijke verlossing in de schoot van Boedha.
Ik kan daar als materialistische agnost vaak alleen maar een beetje jaloers op zijn….
Ik kan daar niet in mee gaan. Ik zie mensen offers brengen aan geesten ten einde deze gunstig te stemmen zodat loterij uitslagen in hun voordeel vallen. Als er al een geest zou bestaan dan zou deze hier nooit in meegaan. Mensen slapen met lampen aan omdat geesten hun anders aanstoten en wakker maken en dus hun nachtrust verstoren. Ik deed zoiets als kind. Bang voor het donker. Ik ben er nu te nuchter voor. Ik heb Thai met een dronkenkop zien rondrennen en roepen dat ze een geest hadden gezien. Nu met zulke hoeveelheden alcohol achter de kiezen had ik wellicht ook van alles kunnen zien. Maar andere Thai geloven zulks heilig en de man wordt naar de tempel gebracht waar Boeddha van zijn bed wordt gelicht om de geest te verjagen. Vuurwerk afsteken in en rondom het huis om de geest van de overledene naar de tempel te jagen. De man was niet eens in huis overleden. Filmpjes op Youtube van brommers van overledenen die vanzelf starten en ronddraaien rondom hun as. Ze geloven daadwerkelijk alles en ook dat de geest van de eigenaar dit doet. Werkelijk. Er zit gewoon iemand te klooien met een afstandbediening of een vastgezette gashendel die vervolgens een gemonteerd filmpje heeft gemaakt. Van mij mag iedereen geloven wat hij/zij wil maar vraag me niet hetzelfde te doen maar er bestaat ook nog zoiets als dromen en die zijn zoals velen weten vaak bedrog en nergens op gebaseerd dan alleen maar verwerking van beelden en gebeurteniisen uit het verleden (gisteren)
Als mijn liefje ’s avonds of ’s nachts naar de WC moest (nog geen 2 meter van ons bed vandaan) vroeg ze me ook altijd om mee te gaan. Nu is midden en de nacht wakker worden gemaakt niet leuk maar ik vond het prima hoor. Ik plaagde haar soms wel door bijvoorbeeld uit met de springen, met twee stappen naar de badkamer en te zeggen ‘hup spook wegwezen, naar buiten jij …. moet naar de WC’ of juist spookgeluiden maken, of uit mijn lief haar gezichtsveld te stappen. Dat kreeg ik natuurlijk te horen ‘Rob, niet doen’ en deed daarna gewoon mijn ‘plicht’. Konden we er beide om lachen en hadden we allebei een fijn gevoel.
Over geesten van doden gesproken. Enkele Thai vragen mij om te verhuizen, een ritueel te doen of het verlies van mijn lief los te laten omdat ze anders als spook terug kan komen. Afhankelijk van wie het zegt is mijn antwoord een eerlijk ‘kan ik niet, ik denk nog elke dag aan haar en dat laat je niet los’ , ‘ik woon hier prima’ of een iets wat spottend ‘prima hoor als ze komt spoken, ik zou haar graag nog eens aan mijn bed zien’.