Jesúítar í Síam: 1687
Í þágu ritgerðarinnar minnar var ég enn og aftur að vinna á háskólabókasafninu í Amsterdam, þegar auga mitt féll á mjög forvitnilegan titil á mjög gamalli bók fyrir Tælendinga:
VOYAGE DE SIAM DES PERES JESUITES, Sendiherrar frá Roy […] með stjörnuathugunum og lýsingum á líkamsbyggingu, landafræði, vatnafræði og sögu. Amsterdam, 1687.
Auðvitað varð ég að vita það sjálfur og lét grafa bókina upp úr sérsöfnunum og gera hana aðgengilega til skoðunar. Þú mátt greinilega ekki taka svo gamla bók með þér heim, þó ekki væri nema til að freistast til að klippa leturgröfturnar úr bókinni, ramma þær inn og selja stakar í Oudemanhuispoort!
Bókin var skrifuð af einum flækingsfeðranna, Guy Tachart að nafni, og lýsir ferðalaginu sem fyrirtækið leggur fyrir hönd sólkóngsins frá Brest um Góðrarvonarhöfða og Bantam (Java) til þáverandi höfuðborgar Síam, sem hann gerir. segir ber nafn Crung Si Aya Tha Ya. Þetta færir okkur aftur á kunnuglegt svæði. Í þessari höfuðborg hittast þeir við síamska hirðina með Portúgalanum Constantin Phaulkon, sem hafði kynnt sér þáverandi konung og gegnt stöðu forsætisráðherra, mjög valdamiklum manni. Feðgarnir áttuðu sig fljótlega á því að þeir myndu ekki geta áorkað miklu og það nægði að hafa augu og eyru upptekin og læra sem mest um siði og siði og trúarskoðanir Síamverja. Guy greinir ítarlega frá þessu og það er skemmtilegt að lesa hvaða athuganir þeir komu með, sérstaklega á sviði trúarbragða. Hér eru nokkrar athyglisverðar tilkynningar.
Samkvæmt Guy sýnir trú þeirra svo margt líkt með kaþólskri trú (auðvitað hin eina sanna trú fyrir hann og samfeðra hans) að það er nánast óhjákvæmilegt að fagnaðarerindið hafi einnig verið opinberað Síamönum fyrir löngu, en að það var breytt og spillt með tímanum af fáfræði og af prestum sínum. Fínt dæmi um forna umbreytingu og innlimun Jesúíta!
Síamar trúa á guð sem er fullkomin vera, samsett úr líkama og anda, sem hjálpar fólki með því að gefa því lög, leiðbeina því hvernig eigi að lifa vel, kenna þeim hina sönnu trú og kenna því nauðsynleg vísindi. Guy bendir líka á að Síamarnir hafi í rauninni engan áhuga á neinum vísindum og að þeir séu aðeins forvitnir um hvað framtíðin muni færa þeim: í þessu skyni ráðfæra þeir sig við stjörnuspekinga og æfa alls kyns aðra hjátrú.
Heilög rósakranskirkja á bakka Chao Phraya-árinnar í Bangkok (1887) - (Wild Alaska Ken / Shutterstock.com)
Hamingja Guðs þeirra er ekki fullkomin fyrr en hann deyr án þess að vera endurfæddur, því þá er hann ekki lengur hlutur ógæfu og eymdar. Menn geta líka orðið Guð, en aðeins eftir töluverðan tíma, því þeir verða fyrst að hafa náð fullkominni dyggð. Nú er ljóst að Guy er að tala um Búdda, en það forvitnilega er að þetta nafn er ekki að finna í allri bókinni! Undarleg vanræksla, eða er Jesúíta hrekkur á bak við það?
Samkvæmt Guy kalla þeir guð sinn Sommonokhodom, og hann segir fleiri áhugaverða hluti um þessa persónu en það væri að ganga of langt hér. Hann útskýrir hvers vegna kristnin er mjög ólíkleg til að ná fótfestu þar í landi: Síamarnir hafa andstyggð á krossi Krists vegna þess að ef hann hefði verið réttlátur maður, hefði réttlæti hans og gæska verndað hann fyrir þessari hræðilegu refsingu sem hann þurfti að þola og á móti. reiði óvina hans.
Síamarnir trúa því að himinn og jörð hafi ekki verið sköpuð, heldur verið til að eilífu og munu engan enda taka. Jörðin er flöt og ferköntuð, svífur á hafinu og er umkringd afar sterkum og dásamlega háum vegg. Það eru himnaríki og helvíti til að þjóna sem tímabundin verðlaun eða refsing fyrir verðskuldaðar verur þar til þær eru endurholdgaðar aftur. Litið er á presta þeirra sem sanna eftirherma guðs, sem hafa lítið með heiminn að gera. Þeir heilsa aldrei leikmanni, ekki einu sinni konunginum sjálfum. Helstu boðorð leikmanna eru:
- tilbiðja Guð og orð hans, auk presta hans og munka;
- ekki stela;
- ekki ljúga og svindla;
- ekki drekka áfengi;
- að drepa ekki lifandi verur (fólk og dýr);
- ekki drýgja hór;
- fasta á hátíðum;
- ekki unnið þá daga.
Ef þú berð þennan lista saman við boðorðin tíu muntu furðu missa af boðorðinu um að heiðra föður þinn og móður þína, sem er grjótharð staðreynd í taílenskri menningu. Fyrir utan það er þetta frekar svipað, fyrir utan áfengið auðvitað. Það er líka augljóst, því langflest þessara boðorða stafar af því að maðurinn er félagsvera, hjarðdýr með tilheyrandi siðferði. Þú þarft alls engan guð til að búa til og mæla fyrir um það.
Jafnvel skemmtilegra en bara að horfa á aðra menningu með eigin gleraugum er að skoða aðra menningu með augum einhvers frá annarri menningu og/eða allt öðrum tíma (sem jafngildir um það bil það sama)!
- Endurbirt skilaboðt -
Takk fyrir að deila uppgötvun þinni, Pete. Mjög áhugavert! Hefur texti bókar sem þessarar ekki verið stafrænn af bókasafninu til að gera hann aðgengilegri?
Bókin hefur svo sannarlega verið stafræn og er fáanleg ókeypis á https://books.google.be/books?id=vZMOAAAAQAAJ&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Hollenska þýðingu bókarinnar má finna á: https://goo.gl/3X7CYJ
Áhugaverð grein! Nokkrar viðbætur.
Constantin Phaulkon var grískur, ekki portúgali. Hann var tekinn af lífi í júní 1688 ásamt fylgjendum sínum og síamska krónprinsinum þar sem verndari hans Narai lá dauður. Árangur til valda í Síam var oft blóðugur.
Þetta sagði Abbé de Choisy, sem var hluti af diplómatískri heimsókn til Siam, árið 1685 um Phaulkon (úr: Mémoires pour servir à l'histoire de Louis XIV, 1983:150)[
„Hann var einn af þeim í heiminum sem hefur mesta vitsmuni, frjálslyndi, glæsileika, ódrepandi og var fullur af frábærum verkefnum, en kannski vildi hann aðeins hafa franska hermenn til að reyna að gera sig að konungi eftir dauða hans. meistari, sem hann taldi yfirvofandi. Hann var stoltur, grimmur, miskunnarlaus og með óhóflegan metnað. Hann studdi kristna trú vegna þess að hún gat stutt hann; en ég hefði aldrei treyst honum fyrir hlutum sem hans eigin framgangur átti ekki þátt í“
Sommonokhodom er líklegast spilling Sramanan Gautama („hinn ásatrúar Gautama“). Búdda hefur mörg nöfn. Á sautjándu öld hafði orðið „búddismi“ ekki enn náð til Evrópu. Á taílensku er Búdda að sjálfsögðu kölluð phráphoéttáchâo.
Evrópskir ferðamenn á þeim tíma töldu næstum allir að Búdda væri guð. Þó að þú getir ímyndað þér þetta á yfirborðslegu sjónarhorni, þá talar það ekki fyrir innsýn, nákvæmni og vitsmunalegum krafti þessara jesúíta. Eflaust fannst Síamönum kristna trú jafn hjátrú og þeir höfðu rétt fyrir sér.
„Jesúíta-hrekkur“ er niðrandi hugtak sem andstæðingar þeirra nota um handlagni sem hin fallna reglu þurfti að sýna til að geta boðað það sem þeir töldu einlægan sannleika sem var ekki í samræmi við (þá) rómversk rétttrúnaðar harðstjórn, bara til að forðast mikla ritskoðun og kúgun. Þetta hugtak hefur einnig verið notað í blogggreininni fyrir óréttmætan grun vegna þess að eins og Tino Kuis hefur þegar gefið til kynna:
Í "Buddhism and Science: A Guide for the Perplexed," University of Chicago Press, 2009, skrifaði rithöfundurinn Donald S. Lopez Jr. þetta er svona: „Faðir Tachard hefur þetta að segja um Búdda, sem hann vísar til sem Sommonokhodom, túlkun hans á tælenska framburði Búdda, Śramaņa Gautama, ásatrúarmanninn Gautama:“ með frönsku netútgáfu hins umrædda jesúíta. reikningur tengdur af 'Marc'.)
Umritunin „Gautama“ (í fullu sanskrít: Siddhārtha Gautama, eða Pali: Siddhattha Gotama) er nútímalegri en „khodom“, en vissulega leiðir það til þess að það er ekki enskumælandi framburður á því persónunafni sem er minna taílenskur. Þar sem það myndu vera nokkrir búdda í búddiskum kenningum, var eðlilegt fyrir Jesúíta að vísa til þeirra frægasta, vegsamaðan sem hálfgerðan guð, með eigin nafni og (í kurteisisskyni eða til að greina hann frá nafna) einn. af titlum hans. Þó að Nýja testamentið þekki aðeins 1 frelsara, myndi hlutlægur og samviskusamur Marsbúi sem aldrei heyrði hugtakið „kristni“ lýsa ekki „Kristinum“ heldur einfaldlega „Drottni Jesú“.
Takk fyrir viðbótina Tino. Constantine Phaulkon var sannarlega grískur. Hann heitir á grísku Κωσταντής Γεράκης eða Konstantinos Gerakis. Gerakis þýðir fálki á ensku og því fálki á hollensku. Ég skildi aldrei hvers vegna gríska nafnið hans var þýtt á ensku á Siam.
Ég biðst afsökunar á rangri þýðingu á gríska nafni Constantine Phaulkon, sem ætti að vera Κωνσταντῖνος Γεράκης. Tilviljun hafði Narai konungur gefið Konstantínus Phaulkon titilinn Chao Phraya Wichayen (เจ้าพระยาวิชาเยนทร์).
þessi grein kemur eins og fallin af himnum, til að halda sér í stíl. Ég er að safna efni um stað kristindómsins í Nepal. Ég veit að jesúítar gerðu mikið í kringum jarðskjálftann 2015, en að sum mótmælendatrúarsöfnuðir eru mjög ýtir við að boða sýn sína Upplifðu hana sjálfur. Allar upplýsingar vel þegnar.
Takk fyrir að deila, alltaf gaman að hafa svona öðruvísi sýn á land. Einnig þakka Tino fyrir frekari athugasemdir.
Nú þegar Phaulkon átti eiginkonu af blanduðu portúgölsku blóði Maria Guyomar de Pinha eftir dauða eiginmanns síns varð hún þræll í konunglega eldhúsinu. Áhrif hennar á taílenska matargerð eru gífurleg, því næstum allir hefðbundnir taílenskir eftirréttir eru portúgalskir að uppruna og kynntir af henni.
stofnuðu þessir trúboðar ekki líka krk í ayutthaya? Heilagur Jósef?
Fyrir fólk sem hefur áhuga á sögu Siam hefur forlagið White Lotus, sem hefur aðsetur í Hua Yai, gefið út margar eftirprentanir af áhugaverðum bókum um Siam, oft einnig þýddar á ensku.
Bækurnar í þýðingu sem White Lotus hefur gefið út eru meðal annars eftir mig.
Til að vera í skapinu: annað forvitnilegt kristið sjónarhorn um landið er að finna í einni af þessum ensku þýðingum: Lýsing á Thai Kingdom eða Siam. Taíland undir Mongkut konungi, eftir Monsignor Jean-Baptiste Pallegoix, gefin út árið 1854. Það er besta lýsingin á siðum og siðum í Síam fyrir komu hinnar miklu nútímavæðingar undir stjórn Chulalongkorns konungs.
FH Turpin, A History of the Kingdom of Siam up to 1770, birt árið 1771, er önnur mikilvæg frásögn af frumsögunni - í okkar vestrænu skynjun, auðvitað.
GF de Marini and his A New and Interesting Description of the Lao Kingdom, annar trúboði, kom út árið 1663. Það er líka um talapoi eða munka og tungumálið.
Tæmandi lýsing á Isan er frá Etienne Aymonier, Isan Travels. Hagkerfi Norðaustur-Taílands á árunum 1883-1884, fyrst gefið út 1895 og 1872 með tugum mjög nákvæmra korta og örnefna.
Heillandi og sérstakt. Kristni og búddismi hafa margt líkt. Ég hef heimsótt Taíland árlega síðan 2003, fyrstu tíu árin á vegum stofnunar. Ég gisti að mestu í þorpum í Pai hverfi. Trölluðu mikið með enskumælandi munkum og gat því kíkt inn í eldhús taílenska búddismasins. Jesúítar munu örugglega hafa séð þá að búddistar munu ekki samþykkja aðra trú. Það er öðruvísi með ættbálkana í norðurhluta Tælands. Fólkið þar er animistar og sérstaklega mótmælendakirkjan er virk þar. Ég vildi að þessar kirkjur og útgefendur þeirra yrðu heima. Jesúítar skildu, kristnir í dag gerðu það ekki. En það er enn gott framlag þökk sé Piet.
Síðustu skiptin sem ég fór framhjá Pai (Chiang Mai héraði) sá ég múslimskar konur klæddar alsvartar á bifhjóli; það virðist vera gott samfélag rétt fyrir vestan. Við Chai Prakan er nokkuð kínverskt Shinto hof. Í héraðinu Chiang Rai heimsótti ég kínverskt hof nokkrum sinnum og það eru líka kaþólskar kristnar kirkjur í norðri.
Animismi er djúpt einkennandi fyrir allt Tæland (nema kannski héruðin sem liggja að Malasíu með aðallega múslima): Fyrir marga Tælendinga er Theravada búddismi stöðurík sósa sem varla er beitt í framkvæmd nema meðhöndlun munka. Einnig, til dæmis, eru framtíðarspáspýtin sem hristast í vatninu, húsblessun munkanna, draugahúsið og 'lak muang' (þéttbýlis typpastafurinn) fjörugur. Þegar kristnir menn endurheimtu jólatré hafa búddistar tekið á sig fjör, en venjulega án þess að reyna að ramma það inn í búddiskar kenningar eða veikja það.
Síðustu skiptin sem ég fór í gegnum Pai (Chiang Mai héraði) sá ég alsvartar blæjulegar múslimskar konur á bifhjóli; það virðist vera gott samfélag rétt fyrir vestan. Við Chai Prakan er kínverskt Shinto hof. Í héraðinu Chiang Rai heimsótti ég musteri með ára millibili, þar sem ég get ekki ákveðið hvort klausturþjálfun fátækra drengja af kínverskum uppruna sé aðallega félagsstarf eða dulbúinn prestaskóli. Löngu áður en risastór Búdda var reistur á musterislóðinni hafði ég tekið eftir áberandi hakakrossum (snúningahjól sem tákna eilífa breytingu og endurkomu) fyrir ofan innganga og á húsþökum. Það eru líka kaþólskar kristnar kirkjur í norðri. Hinir fjölmörgu andlegu "hæðarættbálkar" voru varla samþykktir af helstu trúarbrögðum.
Animismi er djúpt einkennandi fyrir allt Tæland (nema kannski héruðin sem liggja að Malasíu með aðallega múslima): Fyrir marga Tælendinga er Theravada búddismi rík sósa sem er varla stunduð nema stuðningur við „hvað“ og meðferð munka. Einnig, til dæmis, eru framtíðarspáspýtin sem hristast í vatninu, húsblessun munkanna, draugahúsið og 'lak muang' (þéttbýlis typpastafurinn) fjörugur. Þegar kristnir menn endurheimtu jólatré hafa búddistar tekið á sig fjör, en venjulega án þess að reyna að ramma það inn í búddiskar kenningar eða veikja það.
Fín uppgötvun og takk fyrir að deila efninu. Þegar ég leitaði að annarri bók rakst ég líka á þessa:
http://www.dcothai.com/product_info.php?cPath=46&products_id=1152
Gæti þetta verið þýðingin á sömu bókinni?
grtz Will
Góð saga, til hamingju. Auk þess: röð jesúíta var vissulega ekki léleg, eins og lýst er í ferð til Síam. Á miðöldum notuðu kaþólska kirkjan og sérstaklega jesúítar bókstafina IHS sem einrit og þú getur enn fundið það á kirkjuhliðum, bænaspjöldum og ölturum. Stofnandi Jesúítareglunnar, Ignatius Loyola, valdi stafina IHS sem innsiglismerki sitt. Skýringarnar sem nú eru notaðar á þessum bréfum eru Isem Habemus Socium (Við höfum Jesú sem félaga) Það var rík, að ekki segja mjög rík, röð og því voru stafirnir IHS einnig þýddir sem Iesuitae Habent Satis (Jesúítarnir hafa nóg) eða sem Iesuitae Hominum Seductorres (Jesúítarnir eru tælendur manna)
IHS er skammstöfun á latneskum stöfum í grískri stafsetningu fyrir Jesú, bara það nafn án frekari ummæla. Vegna beygingar koma IHM (ásakandi) og IHV (eignarfall, dauðsetning) einnig fyrir í textum. Grísk-latneska umbreytingin er frekar flókin vegna þess að aðeins að hluta til „nútímavæddri“ umritun á miðöldum var uppruni IHS ekki lengur auðþekkjanlegur, svo að alls kyns vitlausar „skýringar“ komu upp meðal hálf- og fáfróð, til dæmis 'Iesus Hominum Salvator (Jesús frelsari mannsins).
Fransiskusinn Bernardinus frá Siena (1380-1444) hafði þegar dreift stafsetningunni „IHS“ víða. Jesúítareglan, sem var aðeins stofnuð árið 1534, var aðallega innblásin af fyrirmyndinni Jesú, þess vegna nafn þeirra. Meðstofnandi þeirra Ignatius Loyola (1491-1556) vissi eflaust uppruna IHS. Þannig að þessi táknmynd var honum og fylgjendum hans augljós. Fyrir vikið varð IHS dæmigert fyrir jesúítana.
Jesúítareglan skrifaði „fátækt“ í reglu sinni (lista yfir skyldur) og er því svokölluð „fátækleg skipan“. Ekki meðlimir heldur skipan gætu haft eigur. Það voru margar svokallaðar „auðugur skipanir“ sem meðlimir gátu átt persónulegar eigur. Hins vegar voru allir jesúítar fullgildir prestar, sem voru því mun hámenntari en munkar í flestum öðrum reglum. Þetta hefur í sjálfu sér í för með sér öflugri samskipti í æðri bekkjum. Þar að auki, þar sem jesúítar veittu einnig trausta menntun í sínu eigin svæði, mikilvægustu starfsemi þeirra við hlið trúboðsstarfs (og fyrstu dagana að sinna sjúkum), höfðu margir af þeim vel stæðu sjálfum stundað nám við jesúítaháskóla. Þessir „betri hringir“ veittu skipuninni reglulega töluverðan stuðning, svo það er ekki að undra að hún hafi orðið ríkari en hinar fátæku. En auðurinn miðað við fjölda meðlima var oft miklu meiri í auðmannaskipunum.
Það varð mjög umdeild skipan vegna þess að langvarandi valdabarátta var háð í kringum kaþólsku kirkjuna: Vestur-Evrópu kaþólsku veraldlega valdhafana á móti páfanum, sem gátu treyst á Jesúíta. Illir ræðumenn misnotuðu síðan vísvitandi fyrrnefndan óþekkjanlegan uppruna IHS til að ófrægja og hæðast að skipuninni eins og Joseph Jongen hér að ofan. Árið 1773 neyddist páfi til að draga meginstuðning sinn til baka, en utan Vestur-Evrópu var sú páfaskipan hunsuð og skipan hélt áfram; eftir frönsku byltinguna var það opinberlega endurstofnað af páfa (1814).
Vegna Jesuits/IHS samtakanna hafði IHS varla verið notað utan þeirra, en núverandi páfi, Frans, er með IHS í skjaldarmerkinu sínu. Mig grunar að hann snúi aftur til Bernardinus frá Siena.
Leiðrétting: Síðasta setningin mín var byggð á páfanafni hans sem hann valdi, sem búast mætti við af fransiskanum. Hins vegar hafði hann gengið til liðs við jesúítaregluna árið 1958, sem gerði hann að fyrsta jesúítanum til að verða páfi.
Kæri Jef, „rógberar misnotuðu þá vísvitandi fyrrum óþekkjanlegan uppruna IHS, til að gera lítið úr og hæðast að skipuninni eins og Joseph Jongen hér að ofan,“ skrifar þú bókstaflega. Jafnvel trúleysingi spottar ekki og vill ekki móðga neinn, sem þú gerir mér.
Núverandi páfi er jesúíti
Ég veit ekki betur en að IHS sé skammstöfun á In Hoc Signo (í þessu tákni).
Ég lærði einu sinni í skólanum að IHS stendur sannarlega fyrir IeHSus en einnig fyrir ichthus, fisk á forngrísku og tákn Krists á fyrstu öldum
Fyrir áhugasama ættuð þið að lesa það sem stendur í eiðnum sem jesúítar taka áður en þeir gerast meðlimir og ganga.
Á Netinu er Eið Jesúíta. Njóttu lestursins.