You-Me-We-Us: ‘Ons Kin Wo nieuwjaarsfestival’
Zang en dans tijdens het Lahu nieuwjaar (Sunet Suesakunkhrit / Shutterstock.com)
Het Lahu Kin Wo nieuwjaarsfestival zoals het beleefd wordt door de Lahu zelf. Vanuit hun oogpunt en met hun aanpassingen van deze traditie. Maar ook met deze veranderingen blijven de identiteit en de kernwaarden van de Lahu ongewijzigd.
De auteur vertelt.
Volgens onze geschiedenis bestaat het Lahu volk al tenminste 4.500 jaar. Ons thuisland was Tibet en het zuidwesten van het huidige China; daarna migreerden wij eerst naar het zuiden van China, later naar Myanmar en Thailand.
Een groep migreerde in 1840 naar Chiang Tung in Myanmar (thans Keng Tung, Kyaing Tong, Shan State, nabij de gouden driehoek), en een groep verhuisde rond 1880 naar noordelijk Thailand en vestigde zich in de regio Fang, Chiang Mai.
Nu wonen ongeveer 150.000 Lahu in meer dan 800 dorpen langs de Thailand/Myanmar grens in het noorden. Ikzelf ben een Lahu uit het dorp Huay Lu Luang, Muang, Chiang Rai.
Laat ik beginnen met onze manier van leven. Al eeuwen doen wij aan landbouw en aan het eren van onze stamvaders onder leiding van de ’tobo’, onze geestelijk leider. (De tobo is de lokale sjamaan, de medicijnman). Wij houden ons strikt aan onze regels en respecteren de leer van de ouderen. Het doorgeven van gewoontes en rites is belangrijk voor ons. En wij houden er een bijzonder festival op na: het Kin Wo nieuwjaarsfestival.
Je beste kleren aan op nieuwjaar (Sunet Suesakunkhrit / Shutterstock.com)
Het Kin Wo festival
Dit festival, in Lahu taal ‘Koh Ja Wae’, is de nieuwjaarsviering van de Lahu. In mijn dorp is iedereen christen en dus baseren we de datum op de gregoriaanse kalender, in januari en op een dag door de bewoners bepaald.
Wij vieren tenminste tien dagen maar niet op zondag. En bij iedere dag horen andere rites en bezigheden. Als voorbeeld, dag 1 gaan we naar de kerk om god te danken. Dag 2 geven wij warm water en ‘Kao Pu’ (zwarte kleefrijst gemengd met sesamzaad) om de ouderen te eren. Op andere dagen hebben wij allemaal traditionele kleren aan voor de ‘Ja Ku’ dans in het veld.
Het spel ‘saba’ bij o.a. de Lahu en de Mon
Daarna zijn er spellen zoals ‘saba’ met ronde, houten schijven, voetbal en zo meer. Alleen rites die met het animisme te maken hebben doen we niet meer want wij zijn nu christen.
Leven als Lahu is een leven in eendracht
Als een echte Lahu opgegroeid in het Lahu dorp heb ik de Lahu cultuur en tradities van jongs af aan opgeslorpt. Ik weet nog goed hoe blij en opgewonden ik was als het Kin Wo festival er aan kwam. Het betekende voor ons naar de stad gaan en nieuwe kleren kopen. Dat hield ook in dat wij eens per jaar de grote stad konden bekijken.
Door het festival ben ik gegroeid in mijn trots en liefde voor mijn afkomst. Het Lahu leven staat bol van onvoorwaardelijke liefde en eendracht. De herinneringen aan Kin Wo staan in mijn hart gebrand.
Van de in Thailand levende Lahu heeft bijna 95% nu de Thaise nationaliteit. Daarom hebben wij nu gelijke rechten en vrijheid als ieder ander. We kunnen studeren en solliciteren voor goeie banen.
Bron: https://you-me-we-us.com/story-view Vertaling en bewerking Erik Kuijpers. Het artikel is ingekort.
Voor foto’s van het feest en de auteur: https://you-me-we-us.com/story/our-kin-wo-festival
Auteur: Somporn Chanoo. Een Lahu man geboren in het dorp die werkt op de Pha Kwang Wittaya school en hij helpt leerlingen in het Thais te communiceren.
Ik ben heel blij met deze verhalen, Erik.
Vele jaren geleden maakte ik met een groepje een bergwandeling in Noord-Thailand. Ik dacht dat we in een dicht oerwoud zaten toen we in de verte christelijke gezangen hoorden. Heel bijzonder. Het was zondagmorgen en even later stonden we in een Lahu dorpje.
ละฮู้ Lahu in Thais schrift. Moest ik zelf ook even opzoeken. Een korte -a- en een lange -oe- klank, met twee hoge tonen.
Tino, we zijn er bijna doorheen! Of er moeten nieuwe verhalen komen op de site…..
Ik vind op wikipedia andere schrijfwijzen voor Lahu. ชาวล่าหู่ หรือ ชาวมูเซอ
Waarde Tino en Erik,
In de Thaise versie van het artikel wordt het geschreven als ชาวลาหู่ (NL: tchao Lahòe: (Midden, Midden, lang/Laag); Lahoe mensen/volk)
Ja, TheoB, en Erik heeft dan ล่าหู่ lahoe met twee lange klinkers maar een dalende en dan lage toon. Drie soorten fonetiek van Lahu naar het Thais met verschillen in de toonhoogte. Het Lahu is geen tonentaal en bovendien schijnen er veel dialecten te zijn in het Lahu.
Erg leuk om te lezen! Ik kwam 25 jaar geleden al regelmatig in de ‘Gouden Driehoek’ regio van Thailand, en ontmoette daar ook Hill Tribes als de Mon en de Lahu (ze werkten ook op de Royal Projects als Doi Tung en Doi Inthanon, waar wij dan vanuit NL weer uitgangsmaterialen voor de bloementeelt aan leverden – de Koning (je weet wel, die) en de regering zetten die projecten op als alternatief voor de opiumteelt die aan Thaise kant fors uitgeroeid werd). Ik heb nooit geweten dat de Lahu christelijk zijn geworden! Toen ook niet gemerkt, maar interessant om dat nu te lezen. Graag meer van dit soort artikelen!
Mijn vrouw is Lahu, maar in de dorpen hier wonen Lahu, Thai, Akha etc. allemaal door elkaar. Het maakt ook niet echt meer zoveel uit heb ik het idee. Heel januari en februari zijn er nieuwjaarfeestjes waar we heen gaan, van het ene volk of het andere. Er zijn ook zat Lahu die een relatie met een Akha hebben. Vind ik altijd wel fijn, want Akha verstaan ook geen Mosu, dus dan kan je Thais met ze praten terwijl de familie in Mosu zit te kleppen.