De mysterieuze Thaise Glimlach

De beroemde ‘Thaise Glimlach’ (Yim) is één van de vele mysteries van Thailand. Hoewel wij een glimlach altijd als een uiting van vriendelijkheid ervaren, heeft een glimlach voor een Thai een andere betekenis en functie.

Voor een Thai is een glimlach een belangrijke non-verbale manier van communiceren. Er zijn wel meer dan 10 verschillende vormen van glimlachen die ook een eigen betekenis hebben. De Thai gebruikt de glimlach als een soort zelfbescherming. Een lach moet problemen voorkomen en oplossen. Ook zijn Thai van mening dat je er veel mooier uitziet wanneer je lacht.

Een land zonder regels

Thailand is een bijzonder land, niet zelden omdat de Thai ongeschreven wetten hebben die wij niet begrijpen. Regels die orde moeten scheppen in de chaos. Daar waar Nederland overgeorganiseerd is en er zoveel regels zijn dat niemand ze meer kan onthouden, geldt voor Thailand het tegenovergestelde. Er zijn maar weinig regels. En de Thai interpreteren die ook nog eens zoals het uitkomt. Voor een farang is er geen touw aan vast te knopen en vaak leidt dit tot een gevoel van onbegrip, ergernis en zelfs wanhoop.

Iemand dood? Blijven lachen

Eén van die ongeschreven wetten is het gebruik van de glimlach. Een huis in brand? Een verkeersongeval met doden? Je zult Thai na een paar minuten zien glimlachen. Niet omdat ze het grappig vinden wat er gebeurd is, maar omdat de tragedies van het leven zo onvoorspelbaar en ingrijpend kunnen zijn, dat alleen lachen je op de been houdt.

Onverschilligheid als zelfbescherming

Farang vinden Thai onverschillig omdat ze altijd maar lachen ook bij ernstige problemen. Wij worden alleen maar kwader als iemand lacht om onze problemen. Hoewel onverschilligheid ook wel onlosmakelijk verbonden is met de Thaise cultuur, is dat ook een soort van zelfbescherming. Weet je het even niet meer? Lachen biedt uitkomst.

Gezichtsverlies, trots en eigenwaarde

Zoals gezegd zijn er vanuit de Thaise cultuur een aantal omgangsvormen, regels die Thai erg belangrijk vinden. De allerbelangrijkste is ‘losing face’ oftewel gezichtsverlies. De meeste Thai zijn arm. Het enige van ‘waarde’ wat ze bezitten, is ‘eigenwaarde’. Wanneer je dat verliest, heb je in de ogen van de Thai echt helemaal niets meer. Trots en eigenwaarde moeten de Thai respect en zelfvertrouwen opleveren. Omdat iedere Thai dat erg belangrijk vindt, doen ze er alles aan om voor zichzelf en anderen te voorkomen dat er gezichtsverlies geleden wordt.

Omgangsregels om gezichtverlies te voorkomen

Gezichtsverlies is het ergste wat een Thai kan overkomen. Dit moet te allen tijde worden voorkomen. De hele Thaise maatschappij is daarop ingericht. Hoe doen ze dit? Door onder andere:

• Nooit in het openbaar je geduld te verliezen of boos te worden.
• Conflicten te vermijden.
• Geen stemverheffingen te gebruiken of te schreeuwen.
• Anderen niet te bekritiseren en tolerant te zijn.
• Geen overdreven emoties tonen.
• Een ander niet belasten met jouw problemen.

Deze spelregels zijn voor de Thai erg belangrijk omdat zij denken dat dit de enige manier is om zonder problemen met elkaar een samenleving te vormen.

Glimlach als masker

Een glimlach is een praktisch antwoord op iedere situatie waar een Thai geen raad me weet. De Thai gebruikt het onder andere voor:

• Blijdschap
• Schaamte
• Angst
• Spanning
• Onzekerheid
• Zich te verontschuldigen
• Anderen op het gemak te stellen

De beroemde Thaise glimlach kent vele soorten die allemaal hun eigen betekenis hebben. Voor ons buitenstaanders zien ze er allemaal hetzelfde uit, Thai echter begrijpen heel goed wat de specifieke glimlach betekent. Een aantal vormen die de Thai gebruiken:

• YIM tak tai: De beleefde glimlach, wordt gebruikt bij ontmoetingen met bijvoorbeeld een farang.
• feun YIM: De geforceerde glimlach. Ik lach wel maar eigenlijk wil ik het niet.
• YIM cheuat cheuan: De glimlach van iemand die net gewonnen heeft van zijn rivaal.
• YIM tang nam dtah: De echt gelukkige glimlach.
• YIM tak tan: De “sorry, maar je hebt geen gelijk” glimlach.
• YIM sao: De glimlach die droefheid of verdriet moet maskeren.
• YIM mee lay-nai: De boosaardige glimlach.
• YIM cheun chom: De bewonderende glimlach.
• YIM yor: De arrogante glimlach.
• YIM yair yair: De glimlach om zich te verontschuldigen en zich te redden uit een ongemakkelijke of pijnlijke situatie.
• YIM hairng: De nerveuze, verontschuldigende glimlach.
• YIM soo: De “het kan bijna niet slechter dus ik kan maar beter gaan lachen” glimlach.

Misverstanden over Thai

De beleefdheid en het lachen, worden door toeristen vaak geïnterpreteerd dat Thai verlegen en onderdanig zijn. Niets is minder waar. Ga maar eens met een expat praten die een aantal jaren in Thailand woont. Zoals al vaker gezegd en geschreven, onthoud één ding over Thailand: niets is wat het lijkt.

Thaise cultuur: woorden hebben minder betekenis

De Thaise cultuur is geen cultuur van spreken en woorden zoals in het Westen, waar bekende filosofen vandaan komen. In het Westen is alles gemakkelijk te begrijpen zijn de regels duidelijk. Wij gebruiken de taal om te communiceren: “ja” is ja en “nee” is nee. Ik geloof je of ik geloof je niet. Wij hebben die woorden nodig om te begrijpen wat een ander bedoeld. Wij willen duidelijkheid.

“Ja” kan “nee” betekenen

Thai daarentegen niet. Een Thai kan “ja” zeggen en erbij glimlachen. Die glimlach betekent dan meer dan het woord. De glimlach kan betekenen “nee” of  “misschien”. Een Thai kan dus gemakkelijk “ja” zeggen en “nee” bedoelen.
Dit zorgt er ook voor dat de Thaise taal een mijnenveld is voor buitenstaanders. De connectie van de Thaise taal met de lichaamstaal is zo groot dat het voor ons vaak onbegrijpelijk is.

Glimlach zegt niets over de stemming

De glimlach en beleefdheid zeggen dus niets over wat een Thai voelt of denkt. Het is slechts een uiting van iets wat aan verandering onderhevig is. Immers wanneer je lacht, zowel bij verdriet als vreugde, is het voor ons lastig om je werkelijke gevoelens te begrijpen.
Thai kunnen dus leven in een stemming die de werkelijkheid verbergt en waar ze zelf voor kiezen. Wij kunnen alleen maar lachen als we blij zijn een Thai kan lachen als hij of zij intens verdrietig is.

De glimlach is een geweldig hulpmiddel om onvolkomenheden en fouten te verbergen. Sommigen noemen het onverschilligheid of tolerantie. In werkelijkheid is de glimlach een poging om te overleven in een harde wereld van armoede en een onzeker bestaan. De glimlach zorg voor een vorm van onafhankelijkheid. Het is soort schild dat je kan beschermen en het helpt je in moeilijke tijden.

Thailand een tolerant land

Het bovenstaande verklaart ook de enorme tolerantie ten opzichte van anderen (bijvoorbeeld homoseksuelen en transseksuelen) in het Thaise Koninkrijk. Je bemoeit je niet met anderen en je bekritiseert een ander niet. Tolerantie betekent ook dat jij je niet druk hoeft te maken over de problemen van anderen. Daarnaast is tolerantie mede bedoeld om gezichtverlies te voorkomen. Door geen kritiek op anderen te hebben behoud je ook je eigen zelfrespect.
Ironie en sarcasme zijn dan ook volledig onbekende begrippen in Thailand. Je gaat immers niet met woorden de confrontatie aan met een ander. Je praat alleen over onderwerpen die relevant en nuttig zijn voor de ander zonder hem of haar te veroordelen of kritisch te zijn.

Tolerantie heeft ook nadelen

Hoewel wij de tolerantie in Thailand prachtig vinden heeft het ook een schaduwzijde. Op school bijvoorbeeld zal  een student nooit mislukken. Een docent moet namelijk een goed cijfer geven. Immers het falen van het kind zou het falen van de hele familie betekenen.

De tolerantie betekent in de praktijk een niet kritische houding tegenover elkaar. Dit komt de kwaliteit van het werk niet altijd ten goede. De jongere generatie verandert al enigszins, Thailand wordt langzaam een meer competitieve samenleving. Maar ook de leiders van morgen blijven sterk verbonden met de cultuur van de ouders die de tradities koesteren.
Beleefdheid en je niet bemoeien met anderen blijven de belangrijkste omgangsregels in Thailand. Een ander niet tegenspreken of kwetsen. Beleefd blijven luisteren, ook al is het dodelijk saai.

Regels voor een farang

Wanneer je het toch nodig vindt om een Thai tegen te spreken of terecht te wijzen, doe dat dan met tact en volgens de Thaise spelregels. Spreekt zacht en beheerst zonder stemverheffing. En vooral glimlachen! Daarmee toon je respect voor de ander en geeft je diegene de kans om zich met een glimlach te verdedigen en zich uit de hachelijke situatie te redden.
Schreeuwen tegen een Thai in het openbaar is een ernstige belediging, het kan leiden tot gezichtverlies en zal zeker niet tot een oplossing leiden. Als je in Thailand woont of vakantie viert, zal je het ook op de Thaise manier moeten oplossen, hoe onlogisch dat voor ons ook is.

Niet nadenken, gewoon lachen!

– Herplaats bericht –