De Thaise Hel

Een paar kilometer van mijn huis ligt een boeddhistische tempel, de Wat Mae Kaet Noi. Het ligt in Chiang Mai, tussen San Sai en Mae Jo. Mijn vriendin en ik fietsen er wel eens naar toe en bekijken dan de voortgang van een beeldhouwer en een paar assistenten, die zich in het bos naast de tempel bezig houden met het creëren van hoogst merkwaardige schepselen.

Voor de eerste keer toen ik het zag, schrok ik van de afschuwelijke, bloederige, taferelen. Een complete horrorscene. Afbeeldingen, voorstellende mannen, vrouwen en kinderen, die worden afgeslacht, mishandeld, door het midden gezaagd, handen afgehakt, gespietst, een beeld waarin een enorme penis met een zwaard wordt doorklieft en beelden met seksistische uitingen met enorme getormenteerde tieten en dito konten.

Mijn vriendin herkende dit schouwspel als een uitbeelding uit de boeddhistische hel, waar je terecht komt als je tijdens het korte leven hier op aarde niet goed hebt geleefd. Bijv. ben je een dief dan word je een hand afgehakt, bij overspel word je gecastreerd, als je een moord pleegt, overdadig vleselijk genot… nou ja, vul maar in……

Onlangs bezochten we het weer en bekeken het schouwspel. Tijdens onze bezichtiging begroette ons een monnik. Hij had een tijd in Engeland doorgebracht, sprak dus goed Engels. Ik probeerde van de monnik duidelijkheid te verkrijgen over het waarom allemaal. Het blijkt dat het vooral dient om leerlingen en scholieren te laten zien wat er gebeurt, als… dus een educatieve vorm van godsdienstles. Tegenover de tempel ligt een school waar kinderen uit de omgeving, maar ook kinderen uit de mountain, wezen of armoedigen, naar toe gaan. Deze laatsten worden in de tempel verzorgd. Daar staat tegenover dat ze moeten helpen bij allerlei klusjes.

Als we er langs fietsen zien we altijd wel jongens, geen meisjes!, in oranje kledij, bezig met schoonmaakwerkzaamheden, vooral met het opvegen van bladeren. Geregeld haalde hij op mijn vragen zijn schouders op, waaruit ik “dat weet ik ook niet” opmaakte of “ja, ik weet dat er nog nooit iemand is teruggekomen”. Voordat hij naar de tempel terugkeerde draaide hij zich om en zei met een ernstige blik: “Safety first” oftewel “we nemen het zekere voor het onzekere”. Maar toch is het interessant te weten waar deze gedachten uit voortkomen die tot deze creaties leiden.

Eerst heel kort iets over de boeddhistische leer zoals we die in Thailand kennen, de Theravada-traditie. Zoals de vier evangeliën van het Christendom in het begin van onze jaartelling werden opgeschreven, zo dateren ook de oudste verzameling geschriften in het boeddhisme, de Pali Canon.

De basis van het boeddhisme handelt over het lijden en hoe we er definitief van af kunnen komen, dus het vermijden van al het foute gedrag, het ondernemen van het goede en het ontwikkelen van je eigen geest. Het doel is het nirwana, de verlichting te bereiken.

Veel boeddhisten kennen belang toe aan de goden en geesten zoals die in de boeddhistische kosmos voorkomen. De leer erkent immers het bestaan van totaal andere bestaanswerelden, variërend van bijna hemelse omstandigheden waar de goden verblijven, maar ook van helse bestaanswerelden. De geboorte van de mens wordt als tussenweg gezien tussen vrijwel uitsluitend genot en het bijna uitzichtloze lijden in de hellen. De meeste boeddhisten erkennen ook het bestaan van geesten (onzichtbare dier-achtige wezens) die men beter te vriend kan houden door het offeren van voedsel, bloemen, kaarsen en wierook.

De reden dat wezens in deze verschillende bestaanswerelden terechtkomen is te vinden in het principe van karma: ‘goede’ acties leiden tot resultaten zoals geluk, en ‘slechte’ acties hebben slechte gevolgen van lijden en problemen. De resultaten van acties komen vaak pas lang nadien, zoals in volgende levens. Door de motivatie te controleren kun je dus in feite je eigen toekomst bepalen in termen van geluk of lijden. Vandaar ook het geloof in wedergeboorte, dat direct verbonden is met karma, omdat de wereld waarin men herboren wordt, alles te maken heeft met de acties (karma) uit het verleden.

Het boeddhisme maakt onderscheid tussen veel verschillende hellen (Niraya), die variëren in de intensiteit en frequentie van de ervaren pijn. Er is in het boeddhisme geen sprake van een hogere macht die besluit of iemand naar de hel gaat of niet; alleen iemands eigen karma is hiervoor verantwoordelijk. In het katholicisme kennen we ook hemel en hel, met als tussenvorm het vagevuur. Of hemel of hel is mogelijk, maar dan ook definitief. In het boeddhisme is leven in de hel slechts tijdelijk, wanneer dat leven beëindigd is (doodgaan), kan men weer als mens, dier, geest of in een hemel wedergeboren worden.

Er bestaan verschillende soorten hellen. De zwaarste, langstdurende en moeilijkste hel wordt de Avici-hel genoemd. Deze hel is bij mij in de buurt bij de tempel uitgebeeld.

Enkele dagen geleden overleed een dochter van een vriendin van mijn vriendin. Zij overleed door een overdosis slaaptabletten. Zij (23) was gehuwd met een Thai en had een dochter van 4 jaar. Zij was in verwachting van een baby, 5 mnd. De arts van het hospitaal wilde het kind natuurlijk niet weghalen. Er werd door de familie een “geestenbezweerder” (exorcist) ingeschakeld, die tegen betaling van 6.000 baht de baby uit het lichaam sneed. Moeder en baby worden in een koelcel in een tempel opgebaard. Er wordt daar op toegezien dat er geen kat op of over de koelcel springt.

Er schoot mij te binnen dat ik eens gehoord had, dat veel katten een afgehakte staart hebben, nl. om hen te verhinderen om op tafels, daken, koelcellen etc. te springen, aangezien ze dat niet kunnen zonder hun “stuurknuppeltje”.

De moeder van de overledene heeft intussen thuis al allerlei vreemde geluiden gehoord. De overledene wordt deze week gecremeerd. De baby word ergens in het hoekje van het crematorium begraven. Dit om de geesten gerust te stellen.

De overledene komt in deze bizarre hel, als straf voor haar zelfmoord.

Conclusie: Uit bovenstaande blijkt de verwevenheid tussen het boeddhisme met het animisme. Vraag: Lijkt het boeddhisme toch minder tolerant als velen denken? Is boeddhisme alleen ‘meditatie’? Wordt het animisme (geestenwereld) nog erg onderschat?