Om te Wai of nie om te Wai nie?
In Nederland skud ons hande. Nie in Thailand nie. Hier groet mense mekaar met 'n 'wai'. Jy vou jou hande saam soos in 'n gebed, op die vlak (vingerpunte) van jou ken. Daar is egter baie meer daaraan...
"Alle varke is gelyk geskape, maar sommige is meer gelyk as ander." Volgens George Orwell in Animal Farm. Moontlik, en beslis in Thailand. Almal het 'n ander sosiale status. Selfs identiese tweelinge is nie gelyk nie: daar is 'n oudste broer en suster en 'n jongste broer of suster. Alhoewel die verskil in geboorte vyf minute is, is die oudste 'phi sau' (oudste broer/suster) en die tweede is 'nong sau' (jongste broer/suster).
Goed, maar wat het dit met groet te doen? In Thailand, alles. In die Weste maak dit nie saak wie eerste hul hand uitsteek om te groet nie. In Thailand groet die sosiaal laer altyd die sosiaal hoër. Hy of sy maak 'n meer respekvolle wai deur die vingerpunte op te lig en moontlik die kop effens laer te kantel. Die sosiaal meerdere antwoord dat 'wai', en doen dit effens minder.
Monnike wag nie-en nie. Soms knik hulle. Vir die res wag almal vir almal anders, afhangende van hul sosiaal relatiewe status. 'n Onderwyser word altyd deur sy studente gewag, maar wag self vir die rektor, of 'n senior staatsamptenaar. Kinders wai-en hul ouers en so aan.
In 'n supermark of restaurant sal jy gewoonlik 'n respekvolle wai by die betaalpunt kry. In daardie geval sal jy nie terug wag nie! Gee 'n vriendelike kopknik of glimlag. Dit is meer as genoeg.
Jy sal dit nie self agterkom nie, maar as jy 'n wai teruggee, is dit omtrent dieselfde as om "Dankie vir die besoek aan AH" met 'n diep buiging vir die kassier te antwoord en te sê "nee, nee, nee, dit was uiters gaaf van jou" jy om my inkopies saam met jou te doen'.
Bron: Nederlandse Vereniging Thailand
HM die Koning is inderdaad veronderstel om 'n monnik by amptelike geleenthede 'n wai te gee. In die Thaise hiërargie is 'n monnik, as 'n verteenwoordiger van die Boeddha, bo die Koning. Die monnik wag natuurlik nie terug nie.
Ver-wai-de situasies?
My rigtinggewende beginsel is “sou ek (die inisiatief neem om te skud) hande in Nederland”? Dit en natuurlik besef dat daar verskeie poste in Thailand is wat hoër of laer as jy is op grond van ouderdom, beroep / rang, ens. Wanneer jy uitgaan vir ete skud jy nie hande met die personeel nie, so jy waai nie hulle, 'n motorverkoper gee jou 'n hand in Nederland sodat jy dit nie hoef te waai nie en so aan. 'n Glimlag en/of knik uit hoflikheid sal voldoende wees. Selfs dan sal die uitvoering nie altyd perfek wees as 'n buitestander nie (jy moet byvoorbeeld iemand met 'n baie hoër status waai deur jou hande hoër te hou en 'n bietjie meer te buig as iemand wat effens hoër in die rangorde is), maar dit sal omtrent lekker werk om jouself nie in die verleentheid te stel nie. Deur jou goeie wil en voornemens te wys sal jy niemand aanstoot gee nie.
Waien, wel soms sien ek buitelanders wat heeldag loop, by die posman by net mense op straat, ens, ens. Maar as jy regtig oplet, die Thaise wind waai glad nie so gereeld nie, ek is amper nooit die eerste om te wag nie, soos my bejaarde Thaise vrou bure huil soms, ek huil natuurlik terug, maar dis gewoonlik dit.
Vanuit 'n kulturele perspektief, sou dit nie meer respekvol wees om vir jou bejaarde bure te wag in plaas van hulle vir jou nie? (Of is jy 'ouer' as jou bure?) In so 'n geval is ouderdom die maatstaf, verstaan ek?
Liewe Mike,
Jy hoef nie vir almal te wag nie, en nie vir ons gebruik vir ouer mense nie.
Om 'n hand te gee is regtig nie dieselfde as 'n wai nie.
Dit het meer waarde as jy regtig 'n bietjie meer respek het vir sommige hoër mense, nie ouer nie.
As ek kos by 'n winkel kry, sal ek nie 'n wai gee nie (eenvoudig).
’n Eenvoudige kopknik of ’n mooi oogkontak sê alles, of hierdie man/vrou nou 16 of 80 is.
Met vriendelike groet,
Erwin
Liewe Erwin,
Ek het jare gelede opgehou blaas.
As Farang knipoog jy net.
Johan
Dit lyk vir my ook na 'n besonder higiëniese voordeel. jy hoef darem nie iemand te skud wat van die toilet af kom sonder om hulle te was nie.
Of hoes en ploeter in sy regterhand smeer al sy bakterieë-stamme op jou.
Miskien 'n bietjie van 'n vuil storie maar kyk bietjie rond..
Frank F
Wanneer ek in 'n situasie kom om iemand te huil, en ek het my hande vol, kan ek net dit doen. My wai terug na mense wat vir my wag, is gewoonlik kort en laag.
Ek doen dit nooit, ooit in die winkel nie. Nie eers by kinders nie. Weer ouer mense.
Terloops, dit is onlangs ook in Thaivisa geskryf (die Engelse blog oor Thailand en nogal 'n goeie blog). Ek het van 'n antwoord gehou: moet ek terugwag as hulle vir my wag: wag nie, was die antwoord. Lekker woordspel.
Dit is so maklik, daar is inderdaad 'n verskil in 'n wai, veral die ouderdom vereis watter soort wai jy moet maak.
Kyk na hierdie skakel, https://youtu.be/SRtsCuVqxtQ dit begin ongeveer 1 minuut.
gr Cor
Jy kan ook 'n wai gee, nie as 'n groet nie, maar as 'n uitdrukking van dankbaarheid. As iemand, wat ek andersins nooit met 'n wai sou groet nie, my goed gehelp het in 'n winkel of elders, gee ek 'n wai met khopkhoen khrap.
Die grootste travestie is om 'n wai tov 'n kroegmeisie te maak. 'n Thai wat 'n farang dit sien doen, sal versterk word in sy oortuiging dat farangs MAL is
Tog, al is dit uit onkunde en 'nie gedoen nie', is daar iets van respek vir die kroegmeisie. Mag ook so lyk. As mense is ons gelyk, of ten minste behoort ons te wees.
Bert DeKort,
'n Kroegmeisie is ook 'n persoon en aangesien daar Thaise weirdos en idiote is, kan jy hulle ook in die farrang-kategorie verdeel.
Dit is nie belangrik wat enigiemand anders dink van wat ek of jy doen nie. Ek dink die hoekom is belangriker.
Ek sien farangs wat nou en dan 'n wai maak, soos teen kinders en baie jonger mense. Hulle dink hulle is baie beleefd, maar die teenoorgestelde is waar. Baie farangs moet nog leer wanneer hulle 'n wai moet en nie moet maak nie.
In die toeristegebiede is die personeel dikwels reeds 'ernstig' verwesterd.
Wanneer ek byvoorbeeld by my gewone hotel aanmeld, nader die werknemers my reeds met uitgestrekte hande. Sommige is so opgewonde dat hulle 'n hand uitsteek elke keer as hulle die deur oophou. Op 'n sekere punt het dit vir my 'n bietjie te veel geword, maar om eerste te wag vir die personeel was natuurlik nie 'n opsie nie. Ek het dit opgelos deur kortliks so 10 meter weg te groet, voordat 'n hand uitgesteek is. Hulle het dit dadelik gekry en het sedertdien gelukkig teruggesalueer, of eers.
Ek waien selde, eintlik net wanneer ek besonder geëerd voel. Byvoorbeeld, wanneer in 'n kroeg waar 'n verjaarsdagpartytjie gevier word, en waar tagtig mense sit, word ek steeds 'n stukkie van die belangrikste (daar is ook 'n hiërargie) verjaardagkoek aangebied deur die verjaarsdagpersoon.
.
In hierdie konteks kan ek dit nie weerstaan om 'n skakel na 'n video op Youtube van 1919(!) te laat oor die besoek van die hoër Siamese kringe in daardie tyd nie.
Die bediendes en die gaste kruip letterlik op die vloer om te verseker dat hul koppe nie hoër as dié van die (sitkende) gasvrou uitstyg nie. Die hoogte van die wai is dan blykbaar van sekondêre belang, want dit word, min of meer noodwendig, op die grond gemaak.
So sien jy dit - behalwe by seremoniële byeenkomste waar die Koning teenwoordig is - gelukkig nie meer veel nie.
Die video duur amper tien minute, die kruip kan vanaf 02:30 gesien word.
.
https://youtu.be/J5dQdujL59Q
Ek was ten minste 25 jaar gelede in die Diamond Cliff Resort op Phuket, een van die beste hotelle in Patong, en die personeel het steeds op amper dieselfde manier as in die video by die restaurant ingekruip. Selfs toe hy 'n koffie bestel het, het die kelner eers op 'n afstand van die gas gestop om te kniel en toe op een heup na die gas se tafel toe beweeg, wat vir my uiters pynlik was, want ek toe hierdie kultuur nog vreemd was. Toe ek hierdie restaurant 10 jaar gelede weer saam met 'n vriend besoek het, omdat ek hierdie ervaring met hom wou deel, was dit reeds afgeskaf en aangepas by die moderne tyd. Wat jy nog oral in Thailand sien, en wat steeds deel is van goeie maniere, is die feit dat mense outomaties buk wanneer hulle verbyry, en dus 'n sekere respek aandui. In 'n seremonie waarby die Koning betrokke is, is dit steeds goeie maniere om op die bodem te beweeg, en om 'n Wai te gee wat bo die kop aangesit word, net vir Boeddha is dit selfs hoër.
Ongelukkig is Dick reg. Die Thais het hierdie gewoonte. En dink dis baie vreemd en neem jou glad nie ernstig op nie. As jy daarvan afwyk. Jy het 5 verskillende vlakke van middellyf. Maar jy het farangs wat 'n kind of huishouding die hoogste wai gee. Glo my, jy stel jouself op hierdie manier in die verleentheid. En hulle sal dink dat hy baie laag moet wees net om my so te laat val. Dis maar hoe dit in hul kultuur is. Ek self lig altyd net my arm om 'n buurvrou of vrou te groet en die meeste is goed daarmee.
Geagte redakteurs,
Daar is 'n groot fout in die storie.
'daar is 'n oudste broer en suster en 'n jongste broer. Selfs as die verskil in geboorte vyf minute is, is die oudste 'phi sau' (oudste broer/suster) en die tweede is 'nong sau' (jongste broer/suster)'.
moet> phi-nong chaay/sau (broer/suster) wees
Groete Joy
พี่น้อง phîe-nóng beteken reeds broers en susters (wat ook in Engels bestaan: broers en susters). Slegs wanneer jy 'n broer of suster wil onderskei, kom die byvoeging van chaaj of săaw in!
พี่น้อง phîe-nóng beteken reeds broers en susters (wat ook in Engels bestaan: broers en susters). Slegs wanneer jy 'n broer of suster wil onderskei, kom die byvoeging van chaaj of săaw in!
Na vyf jaar in Thailand het ek nie veel verander aan my manier van wag nie ... eerstens is ek 'n buitelander en dan is dit verstaanbaar vir 'n Thai dat ek nie altyd weet wanneer om te wag nie. Tweedens word ek ook ouer, so ek hoef nie saam met almal te wag nie. Ek knik en dit word ook aanvaar.
Wat ek regtig merkwaardig vind, is wanneer mense winkel- of restaurantpersoneel oppas ... Ek weet dadelik dat hulle met vakansie is. Hulle het gehoor of gesien dat mense wag, maar weet nog nie vir wie nie. Dit sê reeds iets van daardie mense.
Maar dikwels weet ek ook nie... my liewe vrou sal vir my sê of ek dit reg gedoen het of nie, sodat ek nog kan leer...
Dit is 'n bietjie moeiliker. Ek wag nie vir die kassier met die normale boodskap nie, maar ek doen dit byvoorbeeld wanneer hulle vir my iets spesiaals gesoek het. Of aan die einde van 'n langer verblyf om die skoonmaker te bedank vir haar goeie versorging. En dan sal ek dit seker soms verkeerd verstaan, maar solank ek nie elke 10 meter wag of nooit wag nie, dan kan ek daarmee wegkom.
Mag ek dit dalk by die Wai voeg.
As 'n agtjarige is daar vir my gesê ek hoef nie Wai terug te gaan na dames nie, dit sal ongeluk bring.
Het iemand anders ondervinding daarmee?
Met beste groete,
Pierre Van Mensel
Klein voortsetting van my bogenoemde reaksie, Toe 'n pandemie twee jaar gelede wêreldwyd uitgebreek het, het dit selfs meer duidelik geword dat 'n Wai baie beter is as om hande met ons te skud.
Skielik het ons begin soene opgee en allerhande alternatiewe vir ons handdrukke gesoek wat so belaglik gelyk het as wat hulle werklik funksioneel was.
Sommige het hul vuiste begin saamstamp, terwyl ander, alhoewel ons ook geleer is om in die binnekant van die elmboog te nies, begin groet het deur hierdie elmboë saam te stamp.
Weereens het jy ook kort-kort gesien hoe ander dit doen met hul tone wat saamstamp, asof die hele ding nie belaglik genoeg is nie.
Hoekom nie net 'n Wai almal saam gee in plaas van hierdie vreemde verbuigings wat nie regtig na enigiets gelyk het nie?
Eintlik bring bogenoemde refleksies oor al die falang min hulp tot 'n beter begrip.
Ons Westerse manier van groet word vergelyk met die Thai.
Sodoende merk ek suiwer oosterse eksotiese standpunte op, soos die westerling wil sien. Tino Kuis sou dit Oriëntalisme noem.
Die redaksie het dit duidelik opgemerk. Jy kan nie ons westerse manier van groet met 'n handdruk gelykstel aan die Thaise wai nie. By hulle is dit 'n aanduiding van 'n sosiale status, meer spesifiek die persoon wat op een of ander manier laer is (in terme van ouderdom, geld, status, studies... ens), sal die wai moet maak. Dit is dus nie regtig groet nie! Dit is ook 'n negatiewe benadering.
Wanneer jy soos ons hand skud (d.w.s. aan iemand raak), benader jy daardie persoon op 'n suiwer gelyke basis. Ons Westerlinge wat ons absolute monarge na die steier gebring het en die gelykheid van individue en die gelykmaking van klasse deur die proletariese rewolusie verkondig het, kan onmoontlik verstaan hoekom Thais soms op die grond kruip of hulself baie klein maak wanneer hulle hulle groet. Ons vind dit vernederend.
Ons vry, onafhanklike, gelyke, demokratiese Westerlinge wys vir mekaar met die een hand dat ons nie minderwaardig is as die ander nie.
Ons het egter ook gradasies in die handdruk om vir die ander te wys in watter verhouding ons staan, dit is om op 'n positiewe manier te groet...
Ons skud styf hand as ons nie 'n vriend is nie, ons skud kort of laer, of baie lank, ons gryp die ander persoon se hand met albei hande, ons voeg 'n drukkie by, kort of langer, opreg of nie, en ja, wanneer ou Sowjet rotte mekaar ontmoet, kan 'n baie lang intieme omhelsing plaasvind.
Samevattend: ons Westerlinge neem aan dat ons mekaar se gelykes is ... maar ons wys wel in ons handdruk hoe koud of hoe warm ons verhouding is, dus 'n emosionele gradering.
En ja, om 'n hand te weier is regtig onbeskof. Hoe los jy dit op? Sit by 'n baie lang tafel en jy sal nie daarby uitkom nie, soos Poetin wys.
Dit was as gevolg van die korona, het ek gehoor. Nee, dit was 'n streng verwerping van gelykheid met die gespreksgenoot.
Ek sou self sê dat die Thaise benadering baie meer op hiërargie staatmaak en die Hollandse/Westerse een baie minder, maar nie 100% nie. Daar is boeke en kursusse vol wat probeer om iemand die fyner punte te leer van hoe om mekaar in besigheids- of persoonlike verhoudings te benader en te groet. Dit met die bedoeling dat jy 'n positiewe indruk op jou (besigheids)verhouding laat, jou standpunt duidelik maak en nie as 'n vadoek gesien word nie.
Ek is nie 'n aanhanger daarvan om 'n volks- of besigheidskultuur te leer uit 'n boek vol kru stereotipe sketse nie, miskien nuttig vir diegene wat baie onseker is en verkies om 'n handleiding te sien as iets om aan vas te hou in plaas daarvan om dit self te ervaar en uit te vind. As ons die wysheid uit boeke en kursusse ignoreer, sal ek steeds redeneer dat iemand, 'n eenvoudige loonslaaf, wat 'n vergadering met die staatshoof, eerste minister, direkteur, ens het, anders optree as wanneer twee mense wat min of meer is gelyk in funksie, sosiale klas, ens. Ja, ook in Nederland. In Thailand is dit natuurlik in 'n groot mate aanwesig en dit word op 'n ander manier uitgedruk, insluitend die manier van groet en respek betoon.
Kwotasie:
Ons Westerlinge wat ons absolute monarge na die steier gebring het en die gelykheid van individue en die gelykmaking van klasse deur die proletariese rewolusie verkondig het, vind dit onmoontlik om te verstaan waarom Thais soms op die grond hurk of hulself baie klein maak in groet. Ons vind dit vernederend.'
Ons en hulle. Ek verseker jou dat die meeste Thais ook daardie buiging en hurk vernederend vind en dit wil verander. Ek verstaan baie goed hoekom Thais nog kruip en daarvan ontslae wil raak.
Inderdaad, daar is steeds 'n taamlike hiërargie in Nederland en 'n strewe na meer gelykheid in Thailand. So ons is nie so anders nie. Maar dit lyk lekkerder om altyd die 'anders wees' te beklemtoon.
Na 30 jaar van woon en reis in Thailand en buurlande en nadat ek allerhande boeke en webwerwe gelees het, het ek dit geleer:
1. Ek waai nooit eerste tensy ek 'n monnik aanspreek nie. Ek sal nooit mense van hoër status ontmoet nie...
2. Ek wil nie kinders hê nie
3. Geen mense in die gasvryheidsbedryf en winkelpersoneel nie want hulle is kinders
4. Geen mense met 'n lae-agting beroepe; straatveërs, rioolskoonmakers en verkeerspolisie (tensy laasgenoemde nie met geld begin nie...)
5. Vee 'n giftige slang uit my tuin en jy sal die diepste wai ooit kry (en 200 baht ...)
6. Ek is in my 70's en niemand verwag 'n wai van my nie. ’n Glimlag is net so lekker.
7. Etiket verskil volgens land en selfs per streek.
8. In plaas van 'n onduidelike wai, is 'n glimlag baie beter. En om 'n paar woorde in hul taal te praat word ook waardeer.
Presies. Of 'n wai is of nie, is nie baie belangrik nie, maar toon wel jou belangstelling en jou simpatie. ’n Glimlag en ’n kopknik sê so baie.
"Moenie so tjank nie, Pa!" my seun het dikwels gesê, ek weet nie regtig hoekom nie ... en dan sou ek hom 'n sarkastiese wai gee. ’n Dankbare wai is ook goed.