'Die fabel van die lam haas'; 'n 19de eeuse fabel uit Siam
'n Hond wat woes lyk, grootoog sit in die skadu van 'n rots langs 'n perdebaan op die rand van die oerwoud noord van Ban Lao. Hy hoor die stemme van twee diere wat uit die oerwoud te voorskyn kom: 'n aap en 'n haas; laasgenoemde is lam en hou 'n voorpoot in die lug. Hulle staan bewend voor die hond wat hulle dadelik as hul baas herken en van wie hulle oordeel oor hul dispuut sal aanvaar.
'Wat is jou name?' vra die hondebeoordelaar. Die aap antwoord 'Simoie, U Edele'. En die haas sê "Tuftie, Edelagbare." "En waarheen gaan julle, klaende vriende?"
Die haas sê 'Ek is op pad na die durian-plantasie naby Koh Yai om pitte te kry wat in daardie vrug is. Hierdie aap, wat ek op pad ontmoet het, stry met my en skop my voorbeen omdat hy op my reg aangedring het om na Koh Yai te gaan. Ag eerlike regter, kan ek nie soontoe gaan nie?' Die regter, wat die haas diep in sy hart wil verslind, neem die volgende besluit:
'Daar is twee paaie na Koh Yai; die aap neem die laer roete en die haas die hoër roete. Wie eerste aankom, doen wat hy daar moet doen, wie laaste aankom, kom reguit terug na my toe om sy taak te voltooi.'
Die haas, deeglik bewus van die gevare wat hy loop, besluit dadelik op 'n slenter wat hy hoop sy lewe sal red. “Kom, weg met jou!” roep die hond en neem aan dat die flink aap voor die lam haas daar sal kom.
Die haas, wetende dat elke ander haas net soos hy lyk, gaan so vinnig as wat hy kan met sy lam beentjie. Sodra hy 'n ander haas ontmoet, vertel hy sy storie en vra hom om sy lewe te red. Hy beveel om na Koh Yai te hardloop en altyd met 'n ander haas te verander, solank die laaste haas daar sit met een been omhoog.... En alle hase help hul broer!
Die aap is verward wanneer hy aangestorm kom; hy kry sy veragte kameraad waar hy met een poot omhoog sit en durian se pitte kou. Hy sien nie deur die slenter nie, maar gee self lesings: 'Jy kan deesdae van niks seker wees nie'.
Die kreupelhaas red dus sy lewe en gaan terug na sy familie waar hy vir dae lank ander hase leer om nie rusies te soek nie.
Bron: internet. 'n Fabel uit die 19e eeu of vroeër, Siam. Vertaling en redigering Erik Kuijpers.