Daniel Brouchebourde, 'n Frans-Vlaams in diens van die Siamese hof

Koning Narai

Histories het groot gebiede in wat nou die uiterste noordweste van die Franse Republiek is, nie so lank gelede nie eens aan die Lae Lande behoort. Suid-Vlaandere of Frans-Vlaandere, Artois en Picardie met magtige stede soos Lille (Lille), Atrecht (Arras) en Cambrai (Cambrai) was eens juwele in die kroon van die Sewentien Provinsies. Van hierdie streek het in die laaste helfte van die 17 gekom^e eeu die nou totaal vergete Daniel Brouchebourde, 'n man wat persoonlike geneesheer van twee Siamese konings was.

Die Siamese koning Narai dié tussen 1656 en 1688 Ayutthaya regeer het vir byna die hele tydperk van sy bewind 'n beroep op buitelanders gehad. Dit was Persiese huursoldate wat hom aan bewind gebring het, hy het die Engelse handelaars wat uit Kambodja verdryf is verwelkom en 'n handelspos van die Oos-Indiese Kompanjie laat oprig, en dit was algemeen bekend dat die pro-Franse Griekse intrigeerder Konstantyn Paulkhon was sy hoofadviseur. Sake wat die ander Farang soos die Portugese, Spanjaarde en veral die Nederlanders van die Nederlandse Oos-Indiese Kompanjie (VOC) met leed sien gebeur het. Na die VOC Nadat hy sy spiere gebuig het en die Chao Phraya met oorlogskepe geblokkeer het, het Narai besef hy het min keuse as om die Nederlanders op vriendelike voet te hou. Toe die verhoudinge tussen die VOC en die koning verbeter het, het hy gereeld die VOC gevra om vir hom professionele persone te stuur wat hom met hul Westerse kundigheid kon bystaan. Byvoorbeeld, in 1668 het die VOC 'n stapel (kanonnier) en a kors maker na die Siamese hof. In die loop van die daaropvolgende jare het 'n emaljeerder, 'n goudsmid en 'n meesterbouer van Batavia na onder andere Ayutthaya gevolg.

Beleg van Franse troepe in Bangkok 1688

In 1672 is Daniel Brouchebourde, 'n Frans-Vlaamse man, as persoonlike geneesheer van die Siamese koning aangestel. Hy het ’n ruk lank as chirurg-chirurg in Sedan, ’n stad in die noordooste van Frankryk, gepraktiseer voordat hy omstreeks 1655 as skeepsdokter in die Amsterdamse Kamer van die VOC begin werk het. Miskien was hy 'n Protestant, miskien 'n Hugenoot, wat beskerming in die Verenigde Provinsies gesoek het nadat die Franse koning Lodewyk XIV 'n paar jaar tevore 'n veldtog van stapel gestuur het om die Protestante terug te dwing na die Romeinse skaapkraal. Die naam Brouchebourde verwys waarskynlik na Broekburg, 'n plek naby Duinkerke en dit staaf slegs hierdie tesis omdat Broekburg, wat aan die voorpunt van die Frans-Spaanse opvolgingsoorloë was, in daardie tydperk aan die kant van stadhouer Willem II van Oranje geskaar het. Vanaf 1659 was Brouchebourde hoofchirurg van die VOC in Nakhon Sithammarat en was met 'n Siamees getroud. Kort voor 1669 verhuis hy saam met sy vrou na Ayutthaya. Sy vaardighede as geneesheer het gou hofkringe deurgedring en nadat hy 'n paar hofgangers suksesvol behandel het, het koning Narai die VOC in Batavia gevra of hy die geneesheer kan leen. 'n Versoek wat die VOC-leierskap in Batavia met graagte aanvaar het, want 'n vlot Siameessprekende werknemer wat in die hoogste hofkringe gewoon het, was altyd 'n lekker bonus...

Daniël het vinnig daarin geslaag om die vertroue van die monarg te wen. Dit het hom egter nie verhinder om - miskien teen sy wil - betrokke te raak by wat later in Thaise geskiedenisboeke bekend sou staan ​​as die Revolusie van 1688'. In daardie jaar het die koning se gesondheid agteruitgegaan en die Franse, aangespoor deur Paulkhon, het probeer om voordeel te trek uit die gevolglike magsvakuum en hul magsbasis uit te brei deur troepe te stuur en die vestings in Bangkok en Mergui te beset. N aantal Siamees bekendes, gelei deur die invloedryke hofdienaar Phetracha, die kaptein van die koninklike regiment van olifante en prinses Si Suphan, 'n halfsuster van die koning, het dit gesien as 'n inval van Siamese soewereiniteit en het Paulkhon en 'n aantal van sy Siamese bondgenote van kant gemaak, insluitend die prinse Ma Pi, Noi en Aphaitot uit die pad. Die Franse het geword manu militari tot orde geroep en hul troepe gedwing om die land te verlaat. Op hierdie manier kon Phetracha ná Narai se dood die troon bestyg sonder veel teëstand.

Uit die VOC-bronne kom Daniël voor as iemand wat geen belangrike rol in die grondwetlike krisis van 1688 gespeel het nie, maar as 'n Westerling wat deur alle partye vertrou en waardeer word in 'n tyd toe feitlik alle Westerlinge onder verdenking was. Franse bronne tik egter in 'n heel ander trant. Daar is Daniel Brouchebourde 'n skelm wat saam met die Nederlanders met Phetracha saamgespan het. Die VOC-dokter het nie net die krisis van 1688 ongedeerd oorleef nie, maar het selfs versterk uit hierdie interne konflik gekom. Koning Phetracha het selfs die eretitel aan hom toegeken uit dankbaarheid vir dienste gelewer  Okphra Phaetosot. Hy is in 1697 in Ayutthaya oorlede. Hy het die nie onaansienlike erfenis van 1.582 XNUMX gulde nagelaat. 'n Erfenis, wat - volgens Siamese wet - aan die Siamese kroon gegaan het. Daniels se erfgename is almal uit aaneengeslote vroue gebore en dus aaneengebonde, dus moes hulle by saamgevoegde regspraak hou.

Koning Narai

Sy oudste seun Mozes het nie net in Daniels se voetspore gevolg en as dokter by die hof gewerk nie, maar hy het ook 'n winsgewende bybaan gehad. Vanaf 1688 was hy drie jaar lank die boekhouer van die VOC-fabriek in Ayutthaya. In 1690-1691, toe sy driejaarkontrak met die VOC verstryk het, wou Pieter Van den Hoorn, die destydse hoofhandelaar van die VOC in Siam, dit verleng. Moses het homself as tolk en bemiddelaar vir die VOC onontbeerlik gemaak. Dit was egter teen die wil van Mozes en dit het gelei tot 'n hewige konflik waarin Van den Hoorn gedreig het om die dokter na Batavia te verban. Daniel en Mozes wend hulle dan tot die Phraklang, die minister wat verantwoordelik is vir kontak met die buitelanders, vir beskerming. Die Phraklang het die VOC meegedeel dat Moses nie net in Siam uit 'n Siamese vrou gebore is nie, maar ook een van die koning se persoonlike geneeshere was en dus 'n Siamese onderdaan was. Dit was nou selfs vir die VOC duidelik dat die Brouchebourdes op hoë beskerming kon staatmaak... Weens die onmiskenbare nut van die familie vir die VOC het dit nie lank geduur voordat die voue uitgestryk is nie en vanaf 1709 ontvang Moses 'n maandelikse loon van die VOC van 30 gulde as beloning vir synelojaliteitaan die maatskappy...

Nog 'n seun, Paulus Brouchebourde, was ook in diens van die Hof en die VOC as assistent-geneesheer. In 1692 het hy deur middel van die hoofhandelaar Joannes van Wagensvelt versoek om tot chirurg bevorder te word. ’n Versoek, waaraan die VOC om onbekende redes geweier het om te voldoen. Twee jaar later, aan die einde van 1694, het Paulus die VOC meegedeel dat hy die diens verlaat. Hy het hom as kaptein by die Siamese vloot betrek en is bevel gegee oor 'n skip waarmee hy onder meer na Indië gevaar het.

Daniël se derde seun, Pieter was die Tweede Taelman of tolk van die VOC. Hy het tot 'n dramatiese einde gekom in 1713. In daardie jaar het Siamese amptenare ontdek dat die VOC nie net 'n paar opiumhandelaars beskerm het nie, maar dat opium ook in die onmiddellike omgewing van die VOC-fabriek verhandel word. Tydens 'n klopjag op hierdie opiumhut is Pieter Brouchebourde vermoor deur mans wat in diens was van die kroonprins Phon, later koning Borommakot. As vergelding vir die moontlike VOC-betrokkenheid, het die Siamese alle VOC-handel in die ryk vir twee maande bevries. Nie heeltemal onregverdig nie, het Dirck Blom, die destydse hoofhandelaar van die VOC in Ayutthaya, Peter sesorgelose gedrag'...

Dit is bekend dat Mozes Brouchebourde twee seuns uit 'n huwelik met 'n Mon-vrou gehad het. Geen dokumente het oor Filemon oorleef nie, behalwe 'n vermelding as 'n dokter by die Siamese Hof. Sy broer Jeremias Brouchebourde het spore gelaat. ’n Brief van 1711 toon dat hy in diens van die VOC was en dat daar gehoop is dat hy spoedig vir hulle as tolk sou begin werk. Nie verbasend nie, want getuigskrifte toon dat Jeremias naas Nederlands ook Siamees, Mon, Frans en Portugees gepraat het. Toe vader Mozes in 1724 sterf, het Jeremias hom opgevolg in sy posisie as persoonlike geneesheer van die koning. Jeremias het die VOC gevra om hom, net soos sy pa, te betaal, maar die hoofhandelaar Prageman het die goewerneur-generaal in Batavia meegedeel dat hy twyfel of Jeremias veel vir die VOC kan beteken, waarna sy versoek stiptelik afgekeur is.

Die laaste vermelding van hierdie broers dateer van 1732. In daardie jaar het hulle 'n beroep op die VOC gedoen om hul hoofchirurg uit Batavia te stuur toe dit blyk dat hulle nie in staat was om die terminaal siek King Thai Sa te genees nie. Hulle was blykbaar nie meer onder die monarg se mediese gunstelinge nie, want die broers het gekla dat hy te betrokke geraak het by Viëtnamese en Chinese kwaksalwers...

Die Brouchebourdes het in die newels van die geskiedenis verdwyn, maar dalk woon afstammelinge van hierdie ondernemende dokter vandag nog in Thailand... In 1990 het Dhiravat na Pombejra 'n interessante papier oor Daniël en sy nageslag.