Waarom de mensen driemaal per dag eten

Een buffel moet van de regengod Phaya Taen een boodschap afleveren bij de mensen. Maar de buffel is wat vergeetachtig. Hij vertelt de mensen dat ze drie maaltijden per dag moeten eten en vergeet dat de boodschap luidde: één maaltijd per drie dagen. Gevolg: hij moet gaan buffelen op de rijstvelden zodat de mensen genoeg te eten hebben.

Zie hier een volksverhaal dat gepensioneerd lector Engels aan de Mahasarakham universiteit Wajuppa Tossa (62) onlangs vertelde tijdens de Satellite Meeting 2013 van de International Federation of Library Associations and Institutions in Bangkok. Niet in het dialect van het Noordoosten, zoals ze doorgaans doet, maar in het Engels en begeleid door muziek uit de Isaan.

Wajuppa heeft het behoud van regionale volksverhalen tot haar levenstaak gemaakt. Ze begon er al mee toen ze nog doceerde. Als afsluitende opdracht van haar vertaalcursus moesten de studenten in hun eigen dorp verhalen verzamelen en die in het Engels vertalen. Zo sneed het mes aan drie kanten: ze bouwde een verzameling van volksverhalen op vanuit het hele land, de ouden van dagen voelden zich niet uitgesloten en de studenten leerden het nodige van de ouderen.

De verzameling telt inmiddels meer dan honderd volksverhalen uit het hele land, zowel in audio als video en talloze zijn gedigitaliseerd. In haar Engelse klassen hebben de studenten research gedaan naar de verhalen, ze her-interpreteerden ze en de studenten vertelden ze in de klas. Wanneer Wajuppa ze tegenwoordig vertelt, wordt de vertelling omlijst door muziek.

Het idee om de folklore nieuw leven in te blazen, ontstond in 1991 toen Wajuppa ontdekte dat veel kinderen in de kleuterleeftijd niet het dialect van de Isaan spraken. Daardoor konden ze ook niet goed met hun grootouders communiceren.

‘Wanneer de jongere generaties hun eigen dialect niet spreken en die volksverhalen niet horen, gaan de lokale cultuur, tradities en levenswijzen verloren. Want die zitten verborgen tussen de regels. In plaats van dat ze over hun folklore leerden, vermaakten de kinderen zich met Assepoester en Sneeuwwitje. ’

Wajuppa zelf hoorde, toen ze jong was, veel verhalen van haar ouders en grootouders. Het was in die tijd normaal dat kinderen thuis het Isaanse dialect spraken en op school Thais leerden. Maar de laatste tiental jaren verdwijnt het noordoostelijk dialect, zegt ze. Ouders denken dat dit kinderen op achterstand zet. ‘Ze vinden het niet “cool” als hun kinderen in het openbaar dialect spreken.’

(Bron: Bangkok Post, 17 september 2013)

Foto homepagina: Wajuppa Tossa tijdens National Children’s Day in februari.