De kijk van Anna Leonowenes op het koninkrijk Siam 1870

Anna Leonowens

Het volgende verhaal is een beschrijving door Anna Leonowens, die tussen 1862 en 1867 lerares Engels was aan het hof van koning Mongkut, van het koninkrijk Siam in die tijd (hoofdstuk XXVIII  getiteld: ‘The Kingdom of Siam’ uit onderstaand genoemd boek).  Ik laat behoorlijke stukken tekst weg aangegeven door (…..). Een korte biografie van Anna stond in het vorige verhaal: www.thailandblog.nl/

Een algemene indruk

Met zijn koninklijke heerser, priester en koning; zijn religie vol tegenstellingen, tegelijkertijd zuiver en corrupt, lieflijk en wreed, verheffend en vernederend; haar wetten, waar wijsheid zo pervers  gemengd is met blindheid, verlichting met barbaarsheid, kracht met zwakheid, recht met onderdrukking………..Siam is wel zeker één van de meest bijzondere en tot nadenken stemmende rijken in het Oosten; een fascinerend en uitdagend raadsel zowel voor de theoloog als voor de politieke econoom. Als een onrustige droom, in tegenstelling tot de samenhangende en stabiele levenswijze in het Westen, lijkt het land en zijn volk  te zijn opgeroepen uit een geheime duisternis, een wonder voor de zintuigen en een mysterie voor de geest.

Het landschap

En toch is het op een vreemde manier een ongewone en prachtige werkelijkheid. De betoverende verscheidenheid van het landschap samen met de schier onuitputtelijke productiviteit van zijn grond is een uitdaging voor alle andere gebieden in Azië. Door de onmetelijke vruchtbaarheid van zijn land vloeien vele rivieren. (….)

In die rijke wel-bevloeide aarde groeit onder de bezielende zon een veelheid van gewassen: rijst, de Aziatische bron van het leven, suiker, verwerkt in vele lekkernijen, indigo, de kostbaarste kleurstof, en op de drogere plekken, katoen, tabak en koffie. (…..) De banyan boom, en de Phoh, boom heilig voor Boeddhisten—dat alles vormt een tuin die Adam kan hebben gepland en verzorgd, en die alleen Eva  kan hebben verspild.

Als een reiziger de grenzen van het koninkrijk nadert ziet hij grootse bergruggen bekroond met ondoordringbare bossen, als een amfitheater rond de sierlijke vlakte. (….)

De grenzen van het rijk

De omvang en de grenzen van het koninkrijk en zijn afhankelijke gebieden worden verschillend beschreven maar volgens Zijne Majesteit Maha Mongkut reikte het voor de komst van de Portugezen tot aan Singapore. (…) In het noorden stuit het koninkrijk op provincies van Laos, Ava (Birma) en China. In het oosten bevindt zich het rijk Anam, in het westen de zee en Britse bezittingen. Het eigenlijke Siam wordt in het noorden begrensd door het koninkrijk Chiang Mai,  Lamphun, Nan en Luang Phrabang, in  het oosten door het koninkrijk Cambodja en de Meuang Khorat. (…..)

Het klimaat van Siam is meer of minder heet afhankelijk van de breedtegraad en is alleen uit te houden door steeds te baden. Er zijn maar twee seizoenen, het natte en het droge. Zo gauw de zuidwest moesson begint verzamelem stapelwolken zich boven de toppen van de bergen in het westen en veroorzaken razende windstoten met onweer en verfrissende stortregens als de zon ondergaat. (….)

De omvang van de bevolking van Siam is nog steeds een onzekere zaak hoewel een officiële schatting 6 tot 7 miljoen zielen noemt, bestaande uit Siamesen of Thai-Malay, Laotianen, Cambodjianen, Peguaneen, Kariens, Shans en Loas.

De economie

Siam produceert enorme hoeveelheden uitstekende rijst, waarvan er wel 40 soorten bestaan, en haar suikers behoren tot de beste ter wereld. Haar rivieren en meren zijn rijk aan vis, schildpadden en watervogels. Zij exporteert rijst, suiker, katoen,  tabak, hennep, cachou, gezouten en gedroogde vis, kokosnoot olie, bijenwas, gdroogde vruchten, guttegom, kardamon, betelnoten, pepers, sapan hout, adelaarshout, rozenhout, ebbehout, ivoor, ruwe zijde, buffel-en tijger-en gordeldierhuiden, olifant slagtanden en botten, neushoorn botten, schildpadschilden, pauweveren, vogelnesten enz. enz.

(…..) Elke ambtenaar steekt als salaris een deel van de  inkomsten uit belastingen, boetes, afpersingen, steekpenningen, giften en ‘getuigschriften’ in eigen zak.

De heersers van Laos betalen aan de kroon van Siam een jaarlijkse schatting van ‘gouden en zilveren bomen’ ingelegd met juwelen.

De ruwe zijde, slagtanden van olifanten en andere zeldzame producten uit Siam zijn zeer gewild bij de mohammedaanse handelaren die met elkaar concureren om ze naar de markt in Bombay te verschepen. Al die artikelen worden geveild en de veilingmeesters zijn, wonderlijk genoeg, de vrouwen in de koninklijke harem, de favoriete concubines van de koning. De handelaren beloven royale giften als de vrouwen bij de koning een goede prijs overeenkomen, en zo beleven zij wat avontuur en verdienen wat bij.

De persoonlijke belasting die iedere Chinees om de drie jaar moet opbrengen wordt betaald in ongemund goud. (….)

Het Siamese hof

De kenmerkende eigenschappen van het Siamese hof zijn hauteur, onbeschaamde onverschilligheid, en uiterlijk vertoon, een vanzelfsprekende eigenschap en uitdrukking van heerszucht terwijl elke kunstgreep die macht en weelde kan bedenken wordt gebruikt om het gewone volk angstig ontzag en vrome toewijding voor hun soevereine vorst in te boezemen. Hoewel de koning op verstandige wijze zekere hervormingen van sommige bijzondere gewoonten heeft ingevoerd gaat hij zelden op reis zonder buitensporig vertoon vooral bij zijn jaarlijkse bezoeken aan de tempels. (….)

De koninklijke boten zijn 100 meter lang, met zorg gebeeldhoud en ingelegd met kristal, porselein, parelmoer en jade, geglazuurd en verguld. Zij zijn één van de meest opvallende en fraaiste objecten op de rivier. Ze worden door honderdvijftig mannen geroeid. (….)

De regering roept in zijn veelvuldige schouwspelen van macht, trots en praal het beeld op van de Europese heersers in de Middeleeuwen toen barbaren uit het noorden na het verval van het Romeinse Rijk hun feodale praktijken gingen uitoefenen. Onder een dergelijk systeem is het onmogelijk enige zekerheid te verkrijgen over de koninklijke inkomsten en schatten. Het is bekend dat de Siamese monarch geweldig rijk is en dat de legale plundering in de schatkist verdwijnt en nooit meer te voorschijn komt. Het aanleggen van grote voorraden geld is een gekoesterde praktijk van alle oosterse vorsten.

(tristan tan / Shutterstock.com)

De legers van Siam worden pas verzameld als er een duidelijke noodzaak voor is. Alle onderkoningen en gouverneurs worden dan opgeroepen hun aandeel te leveren om samen te komen op een afgesproken plek. Het is gebruikelijk dat familieleden van de dienstplichtigen worden gegijzeld om desertie te voorkomen en zij worden gestraft als de soldaten hun plicht verzaken. Gelukkig was deze kwaadaardige onderdrukking niet nodig onder de vreedzame regering van de huidige koning.

Reizen op zee en land

De Siamezen zijn onbeduidende zeelieden. Hun reizen beperken zich tot korte tochten langs de kust of in veilige en bekende binnenwateren. De marine bestaat uit een duizend teakhouten boten, en daarnaast zijn er verscheidene Europese oorlogsschepen. (….)

De moderne ijzeren bruggen, gemaakt in Europese stijl, zijn aangepast zodat geen menselijke voet de brug passeert als de koninklijke boot er onder door vaart. Andere bruggen zijn gebouwd van steen en hout. Er zijn maar weinig goede wegen, de meeste heel recent aangelegd.

Bron

Anna Harriette Leonowens,  Anna