Thailand heeft veel moois te bieden zowel wat natuur als cultuur betreft. Maar er zijn ook veel krottenwijken achter de tempels met gouden Boeddhabeelden en naast de winkelparadijzen. Wijken die soms als een toeristische attractie worden neergezet. Wat mij vooral opviel was de veel grotere diversiteit wat inkomen en beroepen betreft bij de inwoners dan ik had verondersteld. Slechts een klein deel zijn werkloze en drugverslaafde armoedzaaiers. Een korte inleiding.

In 2003 was er in Bangkok een bijeenkomst van leiders van de landen gelegen aan de Stille Oceaan. Ze voeren over de Chao Phraya langs een spandoek dat hen hartelijk welkom heette. Dat spandoek was, zegt men, het grootste uit de wereldgeschiedenis: 360 bij 10 meter en het kostte een slordige 9 miljoen baht. Op die manier werd de Tha Tien krottenwijk aan de oevers van de rivier aan het oog onttrokken. De wijk gelegen net ten zuiden het Grand Palace is al vele malen bedreigd met ontruiming om zo het toeristische aanzien van Bangkok te verbeteren.

Wat is een krottenwijk?

De definitie kan variëren maar bevat meestal de volgende elementen. Er is overbevolking met meer dan 15 huizen op een rai (1.600 vierkante meter) en tot 6 bewoners per huis (normaal 3+), er is weinig privacy, de woningen zijn gebrekkig en de omgeving is vaak verwaarloosd met veel afval, stank en vochtigheid. Deze definitie is ten dele subjectief, vandaar dat de aantallen krottenwijken (soms veel) kan verschillen.

flydragon / Shutterstock.com

De ‘slums’ in Bangkok

Ze liggen verspreid over heel Bangkok maar met een concentratie dicht bij het centrum en juist meer in de periferie. Sommige wijken zijn klein met een 10-50 woningen, andere groot zoals Khlong Toei met rond de 100.000 inwoners.
Er zijn twee soorten cijfers gebaseerd op verschillende criteria. Het gemeentebestuur van Bangkok zegt dat er 1.700 krottenwijken zijn in Bangkok met 1.700.000 inwoners terwijl de Nationale Woningbouwvereniging een lager getal geeft met 800 wijken en 1.000.000 inwoners. Die laatste cijfers zouden betekenen dat 20% van de bevolking in een krottenwijk woont. (Ik rond de getallen af). Ook in de geïndustrialiseerde gebieden rond Bangkok, zoals Pathum Thani, Samut Prakan en Samuth Sakhorn, ligt het percentage van inwoners in krottenwijken tussen de 10 en 20%.

De rest van Thailand

In de rest van Thailand woont een 1% van de bevolking in krottenwijken. In onderstaande link staat een goed verhaal over krottenwijken in Chiang Mai gelegen naast het zeer vervuilde afwateringskanaal Mae Kha dat tussen de oude stadskern en de Ping rivier loopt. Hoewel illegaal lozen veel hotels en bedrijven hun afvalwater op dit stinkende kanaal terwijl de krottenbewoners er de schuld van krijgen.

flydragon / Shutterstock.com

Wie wonen er?

Die gegevens waren voor mij een verrassing. Veel mensen veronderstellen dat het voor het grootste deel gaat om plattelanders die naar de stad zijn geëmigreerd, Isaan boeren wonend in de stad, allemaal arm en laagopgeleid. Dat is al lang niet meer zo. Voor meer dan 70% bestaat de bevolking van krottenwijken uit mensen die in Bangkok zijn geboren en getogen.
Hoewel gemiddeld genomen de bevolking in deze wijken minder verdient en minder goed is opgeleid is ze toch heel divers en er is zeker vooruitgang in de afgelopen decennia.
De meeste bewoners van deze wijken hebben werk, vaker in minder goed betalende beroepen en de informele sector, maar in de afgelopen 20-30 jaar toch steeds meer in professionele werkzaamheden. Ze zijn een belangrijk onderdeel van het werkvolk in Bangkok.

Gemiddeld inkomen en opleidingsniveau

Een klein gedeelte van de inwoners heeft geen inkomen en wordt onderhouden door familie, vrienden en diverse stichtingen. Het gemiddelde inkomen in de krottenwijken is wat hoger dan die op het platteland maar de uitgaven zijn redelijk veel meer. Ook de wat rijkere middenklasse is vertegenwoordigd in de krottenwijken. De boeiende vraag is dan waarom mensen met een redelijk inkomen toch in een slum blijven wonen? Ze geven aan dat ze het doen omdat ze dicht bij hun werk willen wonen, goedkope huisvesting hebben en vooral de saamhorigheid niet willen missen.

Dat beeld wordt versterkt als gekeken wordt naar de bezittingen van de bewoners. In 2003 werd vastgesteld dat iedereen een tv bezat, 65% had een wasmachine en een mobiele telefoon, bijna de helft had een scooter en 27% een auto, en 15% kan zich de luxe van een airco permitteren.

Ook de onderwijssituatie is verbeterd: 10% heeft geen opleiding genoten, 50% heeft alleen de lagere school doorlopen, 20% ook de middelbare school en er zijn een kleine 10% met een universitaire opleiding. (Dit zijn helaas de laatste cijfers uit 1993, de situatie zal alweer verbeterd zijn).

Hun woonsituatie

Het zal duidelijk zijn dat hier de meeste knelpunten liggen. Een derde van de inwoners van krottenwijken zijn squatters, landkrakers en kunnen elk moment worden uitgezet. Het land in de Khlong Toei gemeenschap is eigendom van de Haven Autoriteit, men woont er illegaal. De oprichtster van de Duang Prateep Stichting vertelt dat ze al 6 keer is uitgezet en telkens een ander onderkomen moest zoeken. Een grotere groep huurt land en bouwt vervolgens een eigen huis of huurt een huis. De huurprijzen liggen meest tussen de 500 en 1000 baht per maand met uitschieters naar 1500.

De huizen staan zeer dicht op elkaar, er is een groot gebrek aan privacy. Terwijl in Thailand een huishouden gemiddeld iets meer dan 3 personen telt is dat in de krottenwijken gemiddeld 6 personen. De bouw van de huizen is eenvoudig, vaak van hout met een golfplaten dak. De paden zijn smal en oneven.

De meeste huizen hebben elektriciteit en waterleiding. De afvoer van afvalwater is misschien het grootste probleem. Er zijn beerputten maar veel stroomt gewoon in de omgeving weg die daardoor sterk verontreinigd is en stinkt. Er wordt weinig gedaan aan de afvoer van regenwater waardoor het land drassig is en soms gewoon meer op een waterplas lijkt. Ook stapelt het afval zich op.

Gemeentelijke autoriteiten aarzelen vaak de openbare voorzieningen te verbeteren omdat ze liever willen dat de krotbewoners vertrekken.

Wat is eraan gedaan?

Hoewel meer aandacht uitging naar het armoedeprobleem op het platteland zijn er toch in de afgelopen decennia veel initiatieven geweest om het krottenwijk probleem aan te pakken. Goedkope en gesubsidieerde appartementsgebouwen werden neergezet. Dat was vaak een mislukking: ze waren toch te duur, te ver van het werk en zonder een prettige sociale omgeving. Veel mensen verhuurden het aan anderen en keerden terug naar hun slum met een extra inkomen. Ontruiming van krottenwijken gebeurde ook, vaak ter verfraaiing van Bangkok. De bewoners kregen een geldelijke compensatie maar gingen elders weer in een krottenwijk wonen. Het gebeurde te weinig dat de bewoners betrokken werden bij de plannen die van bovenaf werden opgelegd. Meestal verzetten ze zich.
Het gebeurt ook vaak dat eigenaren de huur van land en huis opzeggen om het land te kunnen verkopen. Vooral in de centrale gebieden van Bangkok brengt dat veel geld op.

flydragon / Shutterstock.com

De toekomst

Plannen voor hervestiging blijven bestaan. Daarnaast wil de overheid de landeigenaren uitkopen en het land voor een zacht prijsje verkopen aan de bewoners die dan, zo leert de ervaring, meer gaan investeren in een betere woonomgeving. De landeigenaren kunnen echter op de gewone markt een veel hogere prijs krijgen.

De meest mensen neigen naar de mening dat het niet in de eerste plaats een huisvestingsprobleem is maar een algemeen armoedeprobleem met daarnaast min of meer bewuste verwaarlozing van de openbare voorzieningen door de overheid.
In 1958 lag 46% van alle huisvesting in krottenwijken, nu nog maar ruim 6%. Misschien een reden voor optimisme?

Voornaamste bronnen:

https://www.slideshare.net/xingledout/the-eyesore-in-the-city-of-angels-slums-in-bangkok

Een wandeling door de Khlong Toei sloppenwijk (5 minuten): https://www.youtube.com/watch?v=abEyvtXRJyI

Een boeiende korte treinreis door Khlong Toei met passend commentaar. Kijken! (7 minuten): https://www.youtube.com/watch?v=RLKAImfBjsI

Over krottenwijken in Chiang Mai: https://dspace.library.uu.nl/

Over Prateep Ungsongtham en haar al 40 jaar bestaande stichting Duang Prateep die vele projecten vooral voor onderwijs opzette in de Khlong Toei slum.Een ontroerend verhaal.: en.wikipedia.org/wiki/Prateep_Ungsongtham_Hata

Bangkok Post: www.bangkokpost.com/print/317726/

8 reacties op “De krottenwijken in de Stad der Engelen”

  1. Rob V. zegt op

    Goed stuk Tino. In eerste instantie verrassende cijfers maar als je er over na gaat denken helemaal nog zo vreemd nog niet. Daarom is het goed om niet op de onderbuik af te gaan maar ook open te staan wat onderzoeken, rapportages enzo te melden hebben. Als je er voor open staat kun je zo je denkbeelden aanpassen aan de realiteit.

    Wat betreft de sloppenwijken, we zien dus dit er minder en minder zijn. Naar mate de inkomens, sociale en economische situatie van de burger verbeterd zullen de excessen (golfplatenhuisje) minder en minder worden. Helaas is Thailand het land met de grootste ongelijkheid in inkomen dus zal het nog wel even duren voordat ‘elke’ Thai een fatsoenlijk dak boven zijn hoofd heeft, fatsoenlijk inkomen en niet van dag tot dag hoeft te leven. Hervestigen is niet de oplossing maar zolang er stinkend rijke lui aan de top kiezen voor het verdoezelen van de werkelijke problemen…

    • Johnny BG zegt op

      Ontslaat het de bewoners die generaties lang aan landjepik hebben gedaan van hun plichten? Inmiddels weten ze vanaf hun geboorte dat zij bij gratie van een ander daar kunnen wonen en dat er ooit een dag gaat komen dat ze moeten ophoepelen.
      Ook zonder onderwijs is er werk en hoef je geen kind op je 18e te hebben, maar ja, het is toch zo gezellig in die wijk dus waarom zou je het ontvluchten.
      Typisch kop in het zand mentaliteit waarbij medelijden een beetje ongepast is.

      • Tino Kuis zegt op

        Medelijden en begrip zijn nooit ongepast. Ik heb als huisarts ex SS-officieren geholpen. Van jou had ik ze moeten laten doodgaan?

        Denk liever na over oplossingen.

        • Johnny BG zegt op

          Er is een scheiding van machten en gedachten.

          Als dokter probeer je een persoon van een probleem te verlossen en als wetgever kon je de maatschappij voorgoed verlossen van foute SS-officieren zoals dat tot eind maart 1952 in Nederland gebeurde.
          Ik zou niet kunnen leven met het idee (en daarom ben ik ook geen professioneel zorgverlener ) dat dat soort volk gespaard (lees: geholpen) moet worden voor het leed wat ze anderen hebben aangedaan en wat gelukkig nog jaarlijks herdacht wordt.
          Dan kan er gelijk een bruggetje geslagen worden zoals dat zo’n SS’er per toeval in zo’n situatie betrokken is geraakt en dat dit ook geldt voor bewoners van een krottenwijk en dan zit je al gauw in een slachtofferrol.

          De oplossing is dat de bewoners zich moeten realiseren dat het hun bezit niet is en dus niet moeten klagen als de eigenaar het land nodig heeft. Je geeft de bewoners een vinger om gebruik te maken van het land maar ze pakken twee handen als je gebruik maakt van je rechten.
          Zoals beschreven hebben de meeste gewoon werk en bestaat er heus wel een mogelijkheid om de buurt te verlaten. Appartementen van 3000-5000 baht zijn echt wel te huur, maar ze blijven liever zitten waar ze zitten zodat ze poen overhouden.

          Zolang arbeidsmigranten uit Laos, Cambodja en Myanmar in Bangkok wel in een appartement wonen moet naar mijn mening de oplossing toch echt gezocht worden bij de mentaliteit van die krottenbewoners.
          En ik snap die mentaliteit wel: Ik de meeste krotten zijn er gewoon de noodzakelijke voorzieningen, is er een sterke sociale samenhang en heeft het wel iets gezelligs zoiets als de volkstuinen waar Nederlanders zo dol op waren om lekker de zomers door te brengen dus hup, golfplaten vervangen door bitumen daken en het ziet er weer voor jaren netjes uit.

  2. Hans zegt op

    We hebben ons verdiept in Duang Prateep .Wat deze dame met haar stichting doet in ongelooflijk .Niet kletsten maar iedere dag op een praktische
    manier proberen de mensen in de slum vooruit te helpen .Het simpele feit dat haar Stichting al vele afgestuurdeerde artsen en andere academici etc heeft afgeleverd van kinderen die oorspronkelijk zogenaamd niet eens ( wettelijk gezien) ” bestonden” is ongelooflijk . Maar er is nog veel meer .Deze stichting verdient meer aandacht!

    • Tino Kuis zegt op

      Ze heet dus Prateep Ungsongtham met soms Hata’ erachter want ze is met een Japanner getrouwd. Zie de Wikipedia link hierboven.

      Heel fijn dat je haar en haar stichting, nog eens in het zonnetje zet. Te weinig ‘gewone’ geweldige goede Thaise mensen worden geëerd, te veel eer gaat naar ‘hoogstaande’ personen.

      Schrijf wat over haar, haar stichting en jouw ervaringen! Dat is erg belangrijk om te weten!

  3. Pat zegt op

    Heb het artikel snel gelezen, dus misschien staat het antwoord op mijn vraag er in, maar is er ook middenstand en economie in die wijken?

    Dus een 7Eleven, eetkraampjes, massagesalons, etc…?

    • Tino Kuis zegt op

      Zeker, Pat. Er wonen rond de 100.000 mensen. De woonomstandigheden variëren, het zijn niet allemaal hutjes, er zijn ook (zeer vervallen) appartementsgebouwen, er is een tempel, een politiebureau, een 7-11, scholen, veel eetkraampjes, een beroemde grote versmarkt, een gemeentehuis, een metrostation. Het is een stad. Massagesalons weet ik niet…..


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website