Gezond en toch ziek!?

De 70-jarige Yuth (niet zijn echte naam) kreeg op vaderdag een gezondheidscontrole van zijn zoon cadeau. Alhoewel Yuth gezond was, werd er bij een elektrocardiogram geconstateerd dat zijn hartslag onregelmatig was. De arts vermoedde dat hij een aandoening aan zijn hartslagader had. Yuth moest vervolgens een inspanningstest doen, waarvoor hij met vlag en wimpel slaagde. Maar de arts was nog niet tevreden. Hij probeerde een andere methode, hartkatheterisatie genoemd. Daarbij wordt via een katheter een contrastvloeistof in de bloedstroom ingebracht om de hartslagader zichtbaar te maken op een röntgenfoto. De arts raakte echter een slagader en Yuth stierf.

Saipin Hathirat, verbonden aan de faculteit gezinsgeneeskunde van de Mahidol universiteit en het Ramathibodi ziekenhuis, deed onlangs onderzoek naar de kwaliteit van de gezondheidscontroles, die worden aangeboden. Ze geeft het voorbeeld als illustratie van haar conclusie: patiënten worden soms onderworpen aan onnodige en zelfs gevaarlijke testen.

‘De mensen denken dat ze een goede gezondheid kunnen kopen’, zegt ze. ‘Maar hun gezondheid wordt soms ondermijnd door doelloze controles. Patiënten hebben er vaak enorme hoeveelheden geld voor over, maar ze worden zelden geïnformeerd over de risico’s. In sommige ziekenhuizen kosten die controles tienduizenden baht.’

Veel ziekenhuizen gebruiken uiterst gevoelige apparatuur die zelfs de miniemste afwijking kan vaststellen, zoals in het geval van Yuth’s hartslag. Maar de keerzijde van deze uiterst gevoelige testen is dat ze minder gemakkelijk kunnen vaststellen dat er juist geen sprake is van ziekte. De apparatuur ziet vaak ‘afwijkingen’ die in werkelijkheid geen echte ziektes zijn.

Ook het Health Intervention and Technology Assessment Programma (Hitap), de researchtak van het ministerie van Volksgezondheid, stelt vast dat slechts weinig controles nut hebben voor de klant. Veel ziekenhuizen voeren standaardcontroles uit ongeacht de leeftijd van de persoon en ondanks het feit dat sommige testen voor bepaalde leeftijdsgroepen niet nodig zijn.

Het is niet zo moeilijk om te bedenken waarom dat gebeurt. Er valt goed geld mee te verdienen. In 2009 gaven Thais 1,5 miljard baht uit aan controles; drie jaar later was dat 2,2 miljard baht. De reclamecampagnes van de ziekenhuizen waren niet voor niets geweest.

Volgens een onderzoek van het National Statistical Office in 2011 verdienden particuliere ziekenhuizen 9,4 miljard baht aan het gebruik van medische apparatuur, 9,6 miljard baht aan laboratoriumonderzoeken en 6,6 miljard baht aan röntgenfoto’s. Dat geld komt uit twee ziektekostenverzekeringen: het civil service healthcare scheme (voor ambtenaren) en het 30-baht universal healthcare scheme (volksverzekering, zeg maar ons oude ziekenfonds).

Aan die geldklopperij komt mogelijk een eind, nu Hitap een lijst heeft opgesteld van standaardcontroles voor gezonde mensen, die iedere Thai kan kopen. Het ministerie van Volksgezondheid bestudeert momenteel het voorstel en in december staat het op de agenda van de jaarlijkse National Health Assembly.

Dat is dan de aanbodkant; de vraagkant is een ander verhaal. Een medewerker van het National Health Commission Office zegt: ‘Het zal nog moeilijk worden om de mythe te ontkrachten dat iedereen elk jaar op elke ziekte moet worden gecontroleerd. Controles zijn alleen maar goed als ze gebaseerd zijn op kennis over een specifieke ziekte en de gezondheidsconditie van elke persoon.’

(Bron: Bangkok Post, 25 augustus 2013; met dank aan Tino Kuis voor de vertaling van het medisch jargon)